کارآفرینی عامل رفع خلل، شکاف‌ها و تنگناهای بازار و اجتماع
نگاهی به دانشگاه لوون- بلژیک
University of Leuven
نویسنده : آزیتا جهانبخش / پژوهشگر حوزه مدیریت تکنولوژی
بلژیک کشوری در غرب اروپا و یکی از اعضای اتحادیه اروپا و پایتخت آن بروکسل است. این کشور در شمال با هلند، در شرق با آلمان، در جنوب شرقی با لوکزامبورگ، در جنوب با فرانسه و از شمال غربی با دریای شمال مجاور است.(خط جدایی فرهنگی ژرمن‌ها و رومی‌زبانان از میانه‌های کشور بلژیک می‌گذرد.) این کشور تقریباً کوچک از دسته کشورهای صنعتی به شمار می‌آید، تراکم جمعیت در کشور بلژیک بالا بوده و واحد پول آن یورو می‌باشد. مواد شیمیایی و شیشه، ارزش مهمی در وضعیت اقتصادی این کشور دارد. یکی از مسائلی که در این کشور بسیار مرسوم است بخش خصوصی آن بوده که درواقع بخش خصوصی، گردش‌های مالی بسیار عظیمی در این کشور اعمال نموده است و انقلاب صنعتی یکی از گزینه‌های مطرح در آنجا می‌باشد.
دلایل بسیاری برای تحصیل در کشور بلژیک وجود دارد ازجمله: دانشگاه‌های معتبر، دسترسی به ارتباطات بین‌المللی، شهرهای مشهور چند فرهنگی و چندزبانه و کیفیت بالای زندگی. سیستم آموزش عالی در بلژیک توسط دو سیستم زبانی غالب در کشور، فلاندرز و فرانسوی، مدیریت می‌شود و معمولاً دانشجویان آلمانی‌زبان برای تحصیل به این کشور سفر و در دوره‌های آموزشی زبان فرانسه شرکت می‌کنند. در کنار این دو زبان، برنامه‌هایی به زبان انگلیسی نیز برای تحصیل در بلژیک ارائه می‌شود. انواع مختلفی از مؤسسات آموزش عالی در بلژیک وجود دارد ازجمله دانشگاه‌ها، کالج‌ها، دانشکده‌های هنر (écoles supérieures)، مؤسسه معماری و آکادمی ارتش بلژیک و همچنین در هر دو جامعه زبانی ذکرشده، مراکز آموزش عالی وجود دارند که مدارک تخصصی به زبان‌های دیگر ارائه می‌دهند و مدارک صادرشده از این مراکز مورد تأیید بسیاری از کشورها می‌باشد.
به‌طورکلی تحصیل در بیشتر دانشگاه‌های کشور بلژیک برای دانشجویان اتحادیه اروپا تقریباً رایگان بوده و سالانه حدود ۵۰۰ یورو می‌باشد، ممکن است دانشگاه‌ها و یا رشته‌های خاص، کمی بیشتر هزینه دریافت کنند. برای دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا، هزینه‌ها سالانه حدوداً ۸۰۰ تا ۳۰۰۰ یورو است. اگرچه هزینه‌های تحصیل در کشور بلژیک زیاد بالا نیست ولیکن امکان استفاده از بورسیه نیز وجود دارد که قوانین مربوط به دریافت بورسیه با توجه به مقطع دانشجو و دانشگاه، متفاوت است.
بااینکه دولت بلژیک اکثر برنامه، کمک‌هزینه‌ها و بورسیه‌های خود را برای دانشجویان بین‌المللی از کشورهای درحال‌توسعه، متمرکز کرده است ولی فرصت‌هایی هم برای دانشجویان بین‌المللی سایر مناطق جهان نیز در نظر دارد.
بورسیه‌های آژانس توسعه بلژیک (BTC): بورسیه‌ها و کارورزی‌هایی برای 18 کشور در حال همکاری با اتحادیه توسعه بلژیک به‌منظور حمایت از تحصیلات ارشد و دکترا و همچنین سالیانه 1000 جایزه همراه با 4000 کمک‌هزینه تحصیلی ارائه می‌شود.
بورسیه‌های آموزش VLIR-UOS و بورسیه‌های ارشد: سالیانه تا سقف 180 بورسیه به دانشجویان 54 کشور برای آموزش در دوره‌های ارشد مرتبط با توسعه و آماده‌سازی برخی افراد به‌منظور ایفای نقش رهبری در کشور خودشان ارائه می‌شود. این پرداخت‌ها، هزینه شهریه، محل اقامت و هزینه‌های مرتبط با این برنامه‌ها را پوشش می‌دهند.
بورسیه‌های:CIUF-CUD کمیته دانشگاهی بلژیک،150 بورسیه را برای دوره‌ها و برنامه‌های آموزشی به دانشجویان بین‌المللی از کشورهای درحال‌توسعه منتخب، در مقطع ارشد ارائه می‌دهد.
بورسیه اراسموس در بلژیک: این برنامه به دانشجویان بین‌المللی اجازه می‌دهد تا در دوره‌های بدون هزینه Erasmus Mundus (برنامه اتحادیه اروپا شامل همکاری و جابه‌جایی دانشجویان درزمینه تحصیلات تکمیلی و با هدف بالا بردن کیفیت تحصیلات تکمیلی اتحادیه اروپا و ارتقای تعامل و تفاهم بین جوامع اتحادیه اروپا و فرهنگ کشورهای غیراروپایی می‌باشد) شرکت داشته باشند.
همانند سایر کشورهای اروپایی، تحصیل در بلژیک در مقطع کارشناسی 3 ساله و در مقطع کارشناسی ارشد یک تا دوساله می‌باشد. دوره کارشناسی در این کشور به 2 دسته تقسیم می‌شود: «کارشناسی حرفه‌ای» که بیشتر بر کسب مهارت و تخصص برای بازار کار تأکید دارد و «کارشناسی آکادمیک» که برای افرادی که تمایل به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دارند مناسب است. پس از دریافت مدرک کارشناسی ارشد متقاضیان می‌توانند با انجام پروژه‌های تحقیقاتی در مقطع دکترا شرکت کنند. مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد را می‌توان با شرکت در کالج‌ها و دانشگاه‌های بلژیک کسب نمود، ولی مدرک مقطع دکترا تنها توسط دانشگاه‌ها صادر می‌شود.
همچنین مراکز آموزشی بلژیک از شهرت، اعتبار بین‌المللی و مضاف بر آن رتبه عالی در دانشگاه‌های جهان برخوردار هستند. درمجموع هفت دانشگاه کشور بلژیک در رده‌بندی QS در جمع 300 مرکز دانشگاهی برتر جهان قرار دارند. برترین دانشگاه این کشور دانشگاه لوون Universiteit Leuven در رتبه 77 جهان قرار گرفته است.
دانشگاه لوون قدیمی‌ترین دانشگاه بلژیک در 30 کیلومتری شهر بروکسل واقع شده است و بزرگ‌ترین دانشگاه فرانسوی زبان بلژیک و در رده‌بندی دانشگاه‌ها همواره یکی از بهترین دانشگاه‌های فرانسوی‌زبان جهان تلقی می‌شود. دانشگاه لوون در سال ۱۴۲۵ میلادی، در شهر لوون بلژیک بنا گشته است و همواره در قلب اروپا به‌عنوان یکی از مراکز مهم دانشگاهی اروپا تلقی شده است. در سال ۱۹۶۸ به علت بالا گرفتن تنش‌های زبانی و قومی مابین هلندی‌زبان‌های بلژیک (فلاماند) و فرانسوی‌زبان‌ها (والونی) و اینکه شهر لوون در بخش هلندی‌زبان قرار داشت، فرانسوی‌زبان‌ها مجبور به ترک آن شهر و استقرار در محلی نزدیک به اوتینی، لوون جدید را ساختند. چنین بود که دانشگاه لوون دو پاره شد و اکنون به دو بخش هلندی‌زبان و فرانسوی‌زبان تقسیم شده است. امروزه از هردوی این دو دانشگاه، به‌عنوان بهترین دانشگاه‌های بلژیک نام می‌برند.
رشته‌های ارائه‌شده در دانشگاه لوون عبارت‌اند از:
- گروه علوم انسانی: دانشکده الهیات و مطالعات دینی، دانشکده حقوق، دانشکده هنر و دانشکده علوم اجتماعی.
- گروه علوم مهندسی و فناوری: دانشکده معماری، دانشکده علوم، دانشکده علوم مهندسی، دانشکده مهندسی علوم زیستی، دانشکده فنی مهندسی، گروه سیستم‌های زیستی، شیمی، کامپیوتر و ریاضیات.
- گروه علوم پزشکی: دانشکده پزشکی، دانشکده علوم دارویی، گروه علوم قلب و عروق، گروه ژنتیک انسانی، گروه تصویربرداری و آسیب‌شناسی، گروه علوم اعصاب، گروه انکولوژی و گروه علوم توان‌بخشی.
دانشگاه لوون داراي 52959 دانشجو از مليت‌هاي گوناگون است كه از اين تعداد دانشجو 17000 نفر بلژيكي و بقیه دانشجويان خارجي هستند. دانشكده پزشكي با حدود 5000 دانشجو، بيشترين تعداد دانشجو را به خود اختصاص داده است.
این دانشگاه مجموعه‌ای پژوهشی است و جزو دانشگاه‌های برتر اروپا و جهان به شمار می‌رود. شبکه لرو (شبکه پژوهشی اروپا)، شبکه کویمبرا (شبکه دانشگاه‌های پژوهشی پیشرو اروپا)، شبکه کلاستر (کنسرسیوم دانشگاه‌های علم و فناوری برای پژوهش و آموزش) و شبکه سزار (کنسرسیوم دانشگاه‌های اروپایی برای آموزش و پژوهش در مهندسی پیشرفته) ازجمله شبکه‌هایی هستند که این دانشگاه در آن عضویت دارد.
این دانشگاه از معدود دانشگاه‌های غیرانگلیسی زبان دنیاست که در رتبه‌بندی تفکیکی رشته‌ها جزو 50 دانشگاه برتر دنیاست و بر اساس رتبه‌بندی مؤسسه تایمز در سال تحصیلی 2013-2012 رتبه 37 در علوم انسانی، رتبه 45 در علوم پزشکی، رتبه 40 در علوم فنی و مهندسی را داشته است. این دانشگاه از اعتبار فوق‌العاده‌ای در برخی رشته‌ها ازجمله دندانپزشکی (رتبه 7)، فلسفه (رتبه 26) داروسازی (رتبه 30)، آمار (رتبه 31) و حقوق (رتبه 33) در مقیاس جهانی برخوردار است.
از ویژگی‌های این دانشگاه شهریه‌های تحصیلی بسیار کم، علی‌رغم وجود زیرساخت‌های قوی آموزشی و پژوهشی است که این مسئله باعث جذابیت برای دانشجویان سایر کشورها (به‌ویژه کشورهای انگلیسی‌زبان که دارای تحصیلات عالی گران هستند) شده است. اقامت ارزان در کنار فرصت‌های شغلی فراوان پس از فراغت از تحصیل، دانشجویان فراوانی را از سراسر بلژیک به این شهر کشانده است که این موضوع خود فرصت‌های برابری را نیز برای دانشجویان خارجی ایجاد نموده است.
دوره‌های کارآفرینی در این دانشگاه، نقش رهبری و تکنولوژی و روند آن را نشان می‌دهد. این دوره‌ها به دانشجویان نقش کلیدی فن‌آوری و مهندسی در کارآفرینی را توضیح می‌دهد و به آنها فرصت استفاده از بازار، برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی، نقش و ایجاد یک طرح کسب‌وکار تا بتوانند یک شرکت جدید را راه‌اندازی کنند را می‌دهد. دانشجویان می‌توانند به نحوی با واحدهای مختلف درون شرکت تعامل داشته و راه خود را در یک بازار مشخص پیدا و براساس آن کالای خود را تجاری‌سازی کنند. دانشجویان حتی می‌توانند چرخه توسعه محصول و به‌طور خاص مرحله فیزیکی خلاقیت را پس از تشخیص نیاز به آن دنبال کنند که در این مرحله، مفاهیم طراحی باید در نظر گرفته و ارزیابی شوند.
دانشگاه لوون یکی از بزرگ‌ترین مؤسسات تحقیق و توسعه دنیا است که در زمینه‌هایی چون میکروالکترونیک، نانو تکنولوژی و سیستم‌های ارتباطات و اطلاعات بین 3 تا 10 سال جلوتر از نیازهای صنعتی امروز گام برمی‌دارد. دفتر تحقیق و توسعه دانشگاه در سال 1972 تأسیس شد و از اولین دفاتر انتقال تکنولوژی در اروپا است که با در اختیار گذاشتن امکانات آزمایشگاهی و فضای کاری در طی چند مرحله، به رشد شرکت‌های نوپا در دانشگاه تا مرحله استقلال کامل و یا واگذاری آنها به شرکت‌های مطرح اقدام می‌نماید. بودجه پژوهشی دانشگاه در سال 2014 بیش از 426 میلیون یورو و درصد موفقیت اختراعات ثبت‌شده در این دانشگاه 37.2% بوده است.
