نوشته‌ها

نوآوری انکوباتور پرواز می‌کند

نوآوری انکوباتور پرواز می‌کند

انکوباتور راه‌اندازی CSUF به کسب‌وکار هواپیماهای برقی کارآفرینان کمک می‌کند تا راه‌اندازی شوند

با شروع حرکت جهان از خودروهای گازسوز به خودروهای برقی، کارآفرینان Ayisha Fareed و Nick Panhwar به دنبال این هستند که این فناوری را به آسمان برسانند. این زوج با کمک مرکز استارتاپ Cal State Fullerton و مرکز کارآفرینی، برنامه‌هایی را برای شرکت خود، Panhwar Jet، به امید تحول در سفرهای شخصی هوایی تنظیم کردند.

پاییز امسال، آن‌ها قصد دارند ElectroBird ، هواپیمای برقی لوکس دو نفره را آزمایش کنند. این سفر اولین گام در برنامه توسعه ناوگان هواپیماهای تجاری لوکس مسافرتی مقرون‌به‌صرفه با صندلی برای شش تا هشت نفر خواهد بود.

جان بردلی جکسون، مدیر مرکز کارآفرینی می‌گوید: “Panhwar Jet توانایی CSUF Startup Incubator را در به ثمر رساندن ایده‌ها به نمایش می‌گذارد. “ما منابع و راهنمایی‌های لازم را برای کارآفرینان مشتاق داریم – شما فقط به یک ایده و پشتکار زیاد نیاز دارید.”

این اولین باری نیست که فرید و پنور با دستگاه انکوباتور CSUF کار می‌کنند. آن‌ها قبلاً برای راه‌اندازی یک شرکت نرم‌افزاری به کمک رسیده بودند. موفقیت آن‌ها در آن تجارت آن‌ها را با آخرین ایده خود – هواپیماهای برقی – بازگرداند.

تصور کنید از یک برنامه برای رزرو پرواز به مقصد صدها مایل دورتر با یک جت تجاری کوچک ایمن، کم‌مصرف، دوستدار محیط‌زیست و مقرون‌به‌صرفه استفاده کنید. هواپیما از فرودگاه شهرداری تنها چند مایلی خانه شما حرکت می‌کند. مجهز به قابلیت ویدئو کنفرانس، می‌توانید در جلسه Zoom با همکاران خود در مسیر مقصد شرکت کنید. این چشم‌انداز ممکن است هنوز چند سال فاصله داشته باشد.

اما با حمایت مرکز رشد کارآفرینی Cal State Fullerton و مرکز کارآفرینی، کارآفرینان  Ayisha Fareed و Nick Panhwar این آینده را به واقعیت نزدیک می‌کنند. فرید متخصص هوش مصنوعی است و پانهوار مهندس و بازاریاب است و این طیف گسترده‌ای از دانش را در جدیدترین نوآوری خود به کار می‌گیرند.

در پاییز امسال، آن‌ها قصد دارند ElectroBird ، یک هواپیمای برقی لوکس دو نفره که توسط شرکت آن‌ها Panhwar Jet توسعه یافته است را در یک سفر دوهزار مایلی از طریق جنوب غربی ایالات‌متحده آزمایش کنند. هدف آن‌ها ثبت سریع‌ترین هواپیمای الکتریکی در جهان، طولانی‌ترین پرواز مداوم با هواپیمای برقی و طولانی‌ترین پرواز هواپیمای بدون انتشار، در میان سایر معیارها است. این سفر تنها اولین گام در توسعه برنامه‌ریزی‌شده ناوگان هواپیماهای تجاری لوکس شش‌نفره و هشت سرنشین است که برای ایجاد تحول در سفرهای هوایی شخصی و دسترسی و پایداری حمل‌ونقل هوایی طراحی شده است.

از چپ به راست: کارآفرینان نیک پنوار و عایشه فرید. جانت و جان بی جکسون، مدیر مرکز کارآفرینی.

در 20 آگوست، بنیان‌گذاران که در نیوپورت بیچ مستقر هستند، اجاره‌ای را برای کارخانه تولیدی هبر سیتی، یوتا امضا کردند، جایی که هواپیماهای آن‌ها به‌صورت انبوه تولید می‌شود. با 60 درصد زمان تولید کمتر و هزینه عملیاتی و 70 تا 75 درصد هزینه تعمیر و نگهداری کمتر، پانوار هواپیماهای برقی خود را به‌عنوان تغییری در بازی هوانوردی می‌داند.

هواپیماهای برقی هرگز از دو ساعت پرواز فراتر نرفته‌اند؛ اما ما قصد داریم پنج ساعت با سرعت بیش از 300 مایل در ساعت پرواز کنیم. ما می‌بینیم هواپیماهای ما نیازهای بار را تأمین می‌کنند؛ و ما معتقدیم فناوری ما می‌تواند جت‌هایی را که حداکثر 20 مسافر را در خود جای می‌دهند، مجاز کند.

برخلاف دیگر هواپیماهای برقی که از باتری‌های گران‌قیمت و دست‌وپا گیر در نیاز به شارژ معمولی استفاده می‌کنند، بنابراین توانایی پروازهای طولانی‌مدت را به دلیل چگالی باتری محدود می‌کند، جت‌ها از باتری‌های کوچک‌تر استفاده می‌کنند. شارژ باتری‌ها توسط فناوری ثبت‌شده Panhwar Jet انجام می‌شود که انرژی باد را بدون افزایش کشش هواپیما به نیروی الکتریکی تبدیل می‌کند.

پانوار می‌گوید: «وقتی با هواپیمای شش سرنشین پرواز می‌کنید، هزینه آن بین 1000 تا 1500 دلار در ساعت است. اگر با جت برقی پرواز می‌کنید، هزینه آن تنها 25 دلار در ساعت است. ما فکر می‌کردیم که باید هواپیمایی داشته باشیم که آلایندگی آن صفر باشد و یک فرد معمولی که توانایی خرید SUV را دارد، می‌تواند هزینه هواپیما را نیز بپردازد.»

این زوج فرصت‌ها و چالش‌های موجود در فضای هواپیمای برقی موجود را موردمطالعه قرار دادند و از منابع و راهنمایی‌های موجود از طریق برنامه کارآفرینی CSUF برای تنظیم دقیق برنامه خود استفاده کردند.

جکسون می‌گوید: “یکی از زیبایی‌های کارآفرینی این است که وقتی بفهمید چگونه درآمد ایجاد کنید و تصمیم بگیرید، می‌توانید دوباره این کار را انجام دهید. کارآفرینی به شیوه خود مقیاس‌پذیر است. ”

Panhwar نوآوران مشتاق را تشویق می‌کند که بدون توجه به آنچه دیگران می‌گویند دلسرد نشوند.

“هرچه فکر می‌کنید، می‌توانید انجام دهید. شما تنها کسی هستید که می‌داند می‌توانید این کار را انجام دهید. اگر دیگران سعی می‌کنند شما را پایین بیاورند، به حرف‌های آن‌ها گوش ندهید.” “زمانی به من گفته شد که من یک احمق کامل هستم؛ اما این موارد را به‌عنوان انگیزه در نظر بگیرید و تمام تلاش خود را بکنید. شما کسی هستید که ایده دارد. دیگران این کار را نکرده‌اند، بنابراین فکر می‌کنند غیرممکن است؛ اما اگر فکر می‌کنید امکان‌پذیر است، هرگز رویاهایتان را رها نکنید.”

جکسون موافق است و پشتکار را به‌عنوان ویژگی اصلی استارتاپ های موفق می‌شناسد.

“هر روز دلایلی برای تسلیم شدن وجود دارد. نیک و عایشه فقط جلو رفتند و اگر بازخورد منفی وجود داشت، به راه خود ادامه دادند. این پشتکار بسیار مهم است،”جکسون می‌گوید. ” نیک و عایشه در حال حل یک مشکل واقعی هستند که بر بسیاری از مردم تأثیر می‌گذارد. وقتی این مشکل حل شود، مقیاس‌پذیر خواهد بود. یکی دیگر از ویژگی‌های عایشه و نیک این است که آن‌ها گوش می‌دهند، مایل‌اند بازخورد و انتقاد را بپذیرند و سپس به جلو حرکت کنند. آن‌ها کسانی هستند که ریسک می‌کنند و آن‌ها هستند که باید پاداش بگیرند. ”

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کارآفرینی: مرکز کارآفرینی Cal State Fullerton برای برنامه‌های دانشگاهی که بر چگونگی راه‌اندازی کسب‌وکار خود تأکید دارند و همچنین از مفاهیم توسعه‌یافته در خانواده Titan و جامعه تجاری گسترده‌تر کالیفرنیای جنوبی از طریق CSUF Startup Incubator پشتیبانی می‌کند.

 

نویسنده: عارفه داودی / پژوهشگر حوزه مدیریت و کارآفرینی

 

 

مراکز رشد یا انکوباتورها؛ از بهداشت و درمان تا کارآفرینی

مراکز رشد یا انکوباتورها

از بهداشت و درمان تا کارآفرینی

 

 

مراکز رشد، معادل واژه انکوباتور است. انکوباتور از نظر لغوی نام دستگاهی است که گرمای لازم را برای تبدیل تخم به جوجه فراهم آورده و نوزادانی را که زودتر از موعد مقرر به دنیا آمده‌اند، به رشد لازم می‌رساند. حال این سوال مطرح می‌شود که با توجه به تعریف مذکور، انکوباتور چه ارتباطی با تجارت و کسب‌وکار می‌تواند داشته باشد.

یک انکوباتور یا مرکز رشد، مجموعه‌ای متشکل از یک یا چند ساختمان است که واحدهای تحقیقاتی نوپا نظیر هسته‌های تحقیقاتی دانشگاهی، شرکت‌های تحقیقاتی خصوصی و مراکز تحقیق و توسعه‌ی صنایع و سازمان‌های اجرایی به‌صورت موقت در آن مستقر و از خدمات پشتیبانی دایر شده در این مرکز، بهره‌مند می‌شوند. بنابراین، مراکز رشد، مکانی است برای رشد و بلوغ و تبدیل به یک بنگاه اقتصادی که نهاد تجارت و کسب‌و‌کار تلقی می‌شود.

طبقه‌بندی انکوباتورها

انکوباتورها را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

الف) انکوباتورهای صنعتی:

این گروه از انکوباتورها توسط نهادهای دولتی و موسسات غیرانتفاعی حمایت می‌شوند و هدف آنها ایجاد کار از طریق حمایت از کارفرمایان است. این انکوباتورها اغلب در ساختمان‌های بازسازی‌شده، کارخانه‌های متروکه، انبارها، مدارس، ساختمان اداره‌ها و سایر فضاهایی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، راه‌اندازی می‌شوند.

ب) انکوباتورهای دانشگاهی:

این نوع انکوباتورها به‌منظور تجاری کردن دانش فنی، فناوری و مالیکت معنوی ایجاد شده و از طریق فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها به‌وجود آمده‌اند. انکوباتورهای دانشگاهی تسهیلاتی همچون آزمایشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و همچنین تخصص و مشاوره دانشجویان و اعضای هیات علمی را به شرکت‌های نوپای عضو خود ارائه می‌کنند. بعضی از این انکوباتورها به طور مستقیم به‌وسیله دانشگاه‌ها حمایت می‌شوند، اما اغلب دارای شرکایی از دیگر سرمایه‌گذاران و نقش‌آفرینان دراین‌ زمینه هستند.

 

ج) انکوباتورهای مجازی:

انکوباتورهای مجازی فاقد جا یا مکان خاصی هستند و خدمات و تسهیلات دیگری غیر از فضای کاری را به شرکت‌های عضو خود عرضه می‌کنند. عمده‌ترین قسمت این گروه را انکوباتورهای اینترنتی تشکیل می‌دهند. این گروه موسوم به شتاب‌دهنده‌های تجاری دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. ازجمله اینکه دوره فراوری تجاری آنها کوتاه‌تر، نتایج کار آنها به‌سادگی قابل سنجش و اندازه‌گیری نیست.

د) انکوباتورهای تجاری:

انکوباتورهای تجاری برنامه‌هایی هستند که برای تسریع توسعه‌ی موفقیت‌آمیز شرکت‌های کارآفرین از طریق یک‌سری منابع و خدمات پشتیبانی تجاری طراحی گردیده‌اند. انکوباتورها در ارائه خدمات، ساختار سازمانی و نوع ارباب‌رجوعی که به آن ارائه خدمات می‌نمایند، متفاوت می‌باشند.

انکوباتورها در گشایش شرکت‌های نوپا با پارک‌‌های فناوری تفاوت دارند. پارک‌های فناوری، به پروژه‌های مقیاس بزرگ که شامل همه‌چیز از شرکت، دولت یا آزمایش‌های دانشگاه تا شرکت‌های بسیار کوچک را می‌پوشاند، تمایل دارد. اکثر پارک‌های فناوری خدمات کمکی تجاری را که برنامه‌های انکوباتورهای تجاری ارائه می‌دهند را ندارند. اکثر پارک‌های فناوری، برنامه‌های انکوباتورها را می‌پوشانند.

شکل زیر مروری بر روند شکل‌گیری مراکز رشد تجاری در کشورهای مختلف در طول زمان است که نشان‌دهنده تغییرات واضحی با گذر زمان در مراکز رشد است.

 

نقطه آغاز رشد صنعتی از انگلستان است ولی سابقه‌ی آن به ۳۰ سال می‌رسد.دهه ۱۹۷۰ دوران شکل‌گیری مراکز رشد می‌باشد، مراکزی همچون شهرک‌های صنعتی، انجمن‌ها، کارگاه‌های آموزشی و آژانس‌ها، از رشد و توسعه‌ی شرکت‌‌ها حمایت می‌کردند. با مرور زمان مراکز رشد در اروپا با پیشروی و اصلاحات مداوم توسعه یافت و در دهه ۸۰ با پدیدار گشتن مراکز تجاری و پارک‌های علمی، آنها هم به جمع مراکز حمایت‌کننده ملحق شدند.  در اواخر دهه ۸۰ با توجه به عملکرد مراکز، کم‌کم ایده مراکز رشد پدیدار گشت. ولی اکنون حدود۴۰۰ مرکز در آمریکای شمالی درحال فعالیت هستند که ۶۵ درصد این مراکز عمری کم‌تر از ۵سال دارند. در کانادا اولین مرکز رشد در سال۱۹۸۰ دایر گردید و اکنون ۲۵ مرکز رشد درحال حاضر فعالیت می‌کنند.

امیر باقری

پژوهشگر حوزه کارآفرینی

مراکز رشد یا انکوباتورها از بهداشت و درمان تا کارآفرینی

مراکز رشد یا انکوباتورها

از بهداشت و درمان تا کارآفرینی

 

 

مراکز رشد، معادل واژه انکوباتور است. انکوباتور از نظر لغوی نام دستگاهی است که گرمای لازم را برای تبدیل تخم به جوجه فراهم آورده و نوزادانی را که زودتر از موعد مقرر به دنیا آمده‌اند، به رشد لازم می‌رساند. حال این سوال مطرح می‌شود که با توجه به تعریف مذکور، انکوباتور چه ارتباطی با تجارت و کسب‌وکار می‌تواند داشته باشد.

یک انکوباتور یا مرکز رشد، مجموعه‌ای متشکل از یک یا چند ساختمان است که واحدهای تحقیقاتی نوپا نظیر هسته‌های تحقیقاتی دانشگاهی، شرکت‌های تحقیقاتی خصوصی و مراکز تحقیق و توسعه‌ی صنایع و سازمان‌های اجرایی به‌صورت موقت در آن مستقر و از خدمات پشتیبانی دایر شده در این مرکز، بهره‌مند می‌شوند. بنابراین، مراکز رشد، مکانی است برای رشد و بلوغ و تبدیل به یک بنگاه اقتصادی که نهاد تجارت و کسب‌و‌کار تلقی می‌شود.

طبقه‌بندی انکوباتورها

انکوباتورها را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

الف) انکوباتورهای صنعتی:

این گروه از انکوباتورها توسط نهادهای دولتی و موسسات غیرانتفاعی حمایت می‌شوند و هدف آنها ایجاد کار از طریق حمایت از کارفرمایان است. این انکوباتورها اغلب در ساختمان‌های بازسازی‌شده، کارخانه‌های متروکه، انبارها، مدارس، ساختمان اداره‌ها و سایر فضاهایی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، راه‌اندازی می‌شوند.

ب) انکوباتورهای دانشگاهی:

این نوع انکوباتورها به‌منظور تجاری کردن دانش فنی، فناوری و مالیکت معنوی ایجاد شده و از طریق فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها به‌وجود آمده‌اند. انکوباتورهای دانشگاهی تسهیلاتی همچون آزمایشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و همچنین تخصص و مشاوره دانشجویان و اعضای هیات علمی را به شرکت‌های نوپای عضو خود ارائه می‌کنند. بعضی از این انکوباتورها به طور مستقیم به‌وسیله دانشگاه‌ها حمایت می‌شوند، اما اغلب دارای شرکایی از دیگر سرمایه‌گذاران و نقش‌آفرینان دراین‌ زمینه هستند.

 

ج) انکوباتورهای مجازی:

انکوباتورهای مجازی فاقد جا یا مکان خاصی هستند و خدمات و تسهیلات دیگری غیر از فضای کاری را به شرکت‌های عضو خود عرضه می‌کنند. عمده‌ترین قسمت این گروه را انکوباتورهای اینترنتی تشکیل می‌دهند. این گروه موسوم به شتاب‌دهنده‌های تجاری دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. ازجمله اینکه دوره فراوری تجاری آنها کوتاه‌تر، نتایج کار آنها به‌سادگی قابل سنجش و اندازه‌گیری نیست.

د) انکوباتورهای تجاری:

انکوباتورهای تجاری برنامه‌هایی هستند که برای تسریع توسعه‌ی موفقیت‌آمیز شرکت‌های کارآفرین از طریق یک‌سری منابع و خدمات پشتیبانی تجاری طراحی گردیده‌اند. انکوباتورها در ارائه خدمات، ساختار سازمانی و نوع ارباب‌رجوعی که به آن ارائه خدمات می‌نمایند، متفاوت می‌باشند.

 

انکوباتورها در گشایش شرکت‌های نوپا با پارک‌‌های فناوری تفاوت دارند. پارک‌های فناوری، به پروژه‌های مقیاس بزرگ که شامل همه‌چیز از شرکت، دولت یا آزمایش‌های دانشگاه تا شرکت‌های بسیار کوچک را می‌پوشاند، تمایل دارد. اکثر پارک‌های فناوری خدمات کمکی تجاری را که برنامه‌های انکوباتورهای تجاری ارائه می‌دهند را ندارند. اکثر پارک‌های فناوری، برنامه‌های انکوباتورها را می‌پوشانند.

 

شکل‌گیری انکوباتورها:

شکل زیر مروری بر روند شکل‌گیری مراکز رشد تجاری در کشورهای مختلف در طول زمان است که نشان‌دهنده تغییرات واضحی با گذر زمان در مراکز رشد است.

 

نقطه آغاز رشد صنعتی از انگلستان است ولی سابقه‌ی آن به ۳۰ سال می‌رسد.دهه ۱۹۷۰ دوران شکل‌گیری مراکز رشد می‌باشد، مراکزی همچون شهرک‌های صنعتی، انجمن‌ها، کارگاه‌های آموزشی و آژانس‌ها، از رشد و توسعه‌ی شرکت‌‌ها حمایت می‌کردند. با مرور زمان مراکز رشد در اروپا با پیشروی و اصلاحات مداوم توسعه یافت و در دهه ۸۰ با پدیدار گشتن مراکز تجاری و پارک‌های علمی، آنها هم به جمع مراکز حمایت‌کننده ملحق شدند.  در اواخر دهه ۸۰ با توجه به عملکرد مراکز، کم‌کم ایده مراکز رشد پدیدار گشت. ولی اکنون حدود۴۰۰ مرکز در آمریکای شمالی درحال فعالیت هستند که ۶۵ درصد این مراکز عمری کم‌تر از ۵سال دارند. در کانادا اولین مرکز رشد در سال۱۹۸۰ دایر گردید و اکنون ۲۵ مرکز رشد درحال حاضر فعالیت می‌کنند.

 

امیرباقری پژوهشگر حوزه کارآفرینی

 

رشد به سبک دانشگاهی؛ همه چیز در مورد مراکز رشد

رشد به سبک دانشگاهی؛ همه چیز در مورد مراکز رشد

 

 

اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که ایده و طرح خلاق و نوآوری را برای

راه‌اندازی یک کسب‌وکار در سردارید ولی دغدغه اصلی شما تأمین مالی و

حمایت است، مراکز رشد و انکوباتورها شرایط خوب و مناسبی را برای ایجاد

و رشد و توسعه کسب‌وکارتان در اختیار شما قرار می‌دهند.

 

نوآوری و کارآفرینی به‌عنوان مؤلفه‌های اساسی توسعه اقتصادی مبتنی بر دانایی محسوب می‌شوند. شرکت‌های کوچک و متوسط فناور با تکنولوژی پیشرفته، نقش بسیار مؤثری در رونق اقتصادی، توسعه فناوری و به‌تبع آن کارآفرینی دارند. به دلیل ابهام در شناخت و تعریف جامع از بازار یا محصول در اقتصاد مبتنی بر دانایی، محصولات تولیدشده در این رویکرد جدید اقتصادی با پیچیدگی‌ها و عدم اطمینان‌های فراوانی مواجه هستند. به همین دلیل درطي دهه‌هاي اخير، برنامه‌هاي متنوعي از سوي دولت‌ها براي حمايت از شركت‌هاي كوچك و تداوم بقاي آن‌ها طراحي و اجراشده است. بنابراین ایجاد و توسعه این شرکت‌ها درگرو ایجاد زیرساخت‌های لازم برای کاهش خطرپذیری آن‌ها در دوران شروع فعالیت خود می‌باشد.

یکی از این زیرساخت‌ها، مراکز رشد واحدهای فناوری یا انکوباتورها هستند. مرکز رشد واحدهای فناوری برای کارآفرینان و واحدهای کوچک و نوپا که با تکیه‌بر علم، تخصص و فناوری دارای ایده‌های قابل تجاری شدن هستند، مشاوره‌های ضروری و نیز خدمات و تجهیزات مناسب را برای رشد و ارتقای آن‌ها ارائه می‌دهند و آن‌ها را برای حضور مستقل و مؤثر درصحنه فناوری آماده می‌نماید. همچنین واحدهای فناوری نوپا طی دوره حضور در مرکز رشد، با استفاده از دستاوردهای تحقیقاتی، به‌منظور دستیابی به دانش فنی و آمادگی برای تولید محصول یا خدمات، تلاش خواهند کرد.

 

تاریخچه مراکز رشد:

تأسیس اولین مرکز رشد جهان به سال ۱۹۵۹ میلادی در نیویورک برمی‌گردد. در این سال ژوزف مانسکو، تاجر آمریکایی با خرید یک ساختمان بزرگ قدیمی تصمیم داشت آن را پس از تعمیر، به یک مستأجر اجاره دهد، اما متوجه شد که این ساختمان بزرگ‌تر از آن است که یک مستأجر به‌تنهایی از عهده هزینه‌های آن برآید. لذا تصمیم گرفت که آن را به مستأجران متعددی اجاره دهد تا بتواند از این طریق درآمدزایی نماید. مانسکو بعد از یک سال، ۲۰ تا ۳۰ مستأجر داشت که حدوداً ده هزار مترمربع از فضای مجموعه را اجاره نموده بودند. این مرکز هنوز هم فعال است و با نام مرکز صنعتی باتاویا (Batavia) شناخته می‌شود و حدوداً هزار نفر در آن به کار مشغول‌اند.

اما ايده اصلي مراکز رشد و شکل‌گيري انکوباتورها (incubators) به دوران رکود اقتصادي آمريکا در دهه 1970 بازمی‌گردد که بسياري از شرکت‌هاي بزرگ کارکنان خود را برکنار مي‌نمودند. دولت آمريکا به‌منظور مقابله با بحران بيکاري موضوع ايجاد زیر ساختارهایی جهت ايجاد مؤسسات و شرکت‌هاي کوچک را در برنامه خود قرار داد و مرکز رشد را در زمينه‌هاي مختلف تأسیس نمود. بنابراین هدف اصلي تأسیس مراکز رشد و شکل‌گيري انکوباتورها در دنيا؛ تهيه بستر مناسب جهت افزايش ضريب موفقيت و کاهش ريسک واحدهاي نوپا و حمايت از کارآفرينان فاقد سرمايه و تجربه لازم در حيطه فناوري و شيوه‌هاي تجاري‌سازي ايده‌ها مي‌باشد.

 

تعریف مركز رشد:

مركز رشد یا انكوباتور، آن‌گونه كه در فرهنگ لغت آمده به معناى ماشين جوجه‌کشی، گرم‌خانه، يا دستگاه نگهدارى نوزادان نارس است. اين واژه از مصدر “to incubate” گرفته‌شده است كه بر مفاهيم تكثير كردن، كشت دادن، رشد كردن و تكوين يافتن دلالت دارد. در ادبيات كارآفرينى، مراکز رشد براى ایجاد، توسعه و رشد كسب‌و‌كارهاى كوچك و دانش‌بنیان تأسيس مى‌شوند. مرکز رشد فضاى ادارى، فنى و آزمايشگاهى همراه با خدمات حمايتى با حداقل هزينه را براى شركت‌هاى نوپا فراهم مى‌كند و هم‌چنين شبكه‌سازى و برخى خدمات جانبى را براى آن‌ها تأمین مي‌نمايد. درواقع مراکز رشد ارائه‌کننده فضا، خدمات حمايتى و تجهيزات مشترك براى شركت‌هاى كارآفرين هستند تا بتوانند كارآفرينان و شركت‌هاى كوچك را در ايجاد و توسعه مؤسسات خودیاری نمايند.

مراکز رشد معمولاً “در كنار يك مركز تحقيقاتى يا دانشگاهى كه خدمات پشتيبانى (اعم از فنى يا غير فنى) را براى تبديل (يا پرورش) يك نوآورى يا يك اختراع به يك شركت صنعتى ارائه مى‌كند، تأسيس مى‌شوند. در سرتاسر جهان اين نكته پذیرفته‌شده است كه مراكز رشد ابزارهاى مطمئنى براى تبديل نوآوري‌ها و دستاوردهاى تحقيقاتى به محصولات و نيز ترغيب كارآفرينى و توسعه تكنولوژيك به‌ویژه در حوزه فناوري‌هاى پيشرفته هستند.

یک مرکز رشد باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

  • مستقر در يك پارك علمى و فناورى يا نزديك به ساير مراكز علم و فناورى
  • داراى حوزه ستادی كوچك و مديريت باتجربه
  • داراى ارتباط علمى با مجامع تخصصى
  • داراى فضاهاى انعطاف‌پذير قابل‌واگذاری به‌صورت اجاره
  • داراى توان تدارك امكانات و خدمات باارزش افزوده بالا

بنابراین؛ با توجه به شرايط و خصوصيات مخاطبين مرکز رشد كه غالباً افراد حقيقي و حقوقي صاحب ايده يا  کسب‌وکارهای دانش‌بنيان در رشته‌ها و زمينه‌هاي گوناگون مي‌باشند و داراي وضعيت و شرايط عمومي (نيازمند فضاي اداري استقرار، خدمات و مشاوره‌هاي عمومي کسب‌وکار و …) نسبتاً مشابهي مي‌باشند، لذا در طراحي اجزاي یک مركز رشد مي‌بايست ويژگي‌هاي عمومي يك فضاي تسهيل‌كننده كسب‌وكار همچون انعطاف‌پذيري، دسترسي آسان و سريع به زيرساخت‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي، خدمات و مشاوره‌هاي عمومي با نرخ دسترسي بالا، هم‌افزايي و سایر عوامل مرتبط مدنظر قرار گيرد.

 

انواع مراکز رشد:

  • مرکز رشد صنعتی: این مراکز رشد را اغلب نهادهای دولتی یا مراکز غیرانتفاعی به‌منظور حمایت از کارفرمایان تأسیس می‌کنند.
  • مرکز رشد دانشگاهی: این انکوباتورها به‌منظور تسهیل استفاده تجاری ازدانش فنی و حقوق مالکیت معنوی تأسیس می‌شوند و امکان استفاده از امکانات دانشگاهی مانند آزمایشگاه، کارگاه و کتابخانه را فراهم می‌کنند. این انکوباتورها همچنین امکان استفاده از نظرات و مشاوره تخصصی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه را نیز فراهم می‌آورند.
  • مرکز رشد مجازی: این انکوباتورها معمولاً دارای فضای فیزیکی خاصی نیستند و امکاناتی غیر از فضای اداری را ارائه می‌دهند. این نوع مراکز؛ مجازی و مبتنی بر وب هستند و برخی از خدمات مراکز رشد حقیقی، همچون خدمات مشاوره‌ای، معرفی روش‌های تأمین مالی، برخی خدمات اطلاع‌رسانی و غیره را از طریق اینترنت، بدون در نظر گرفتن مرزهای زمانی و مکانی در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد.
  • مرکز رشد بین‌المللی: به‌طورمعمول این طبقه از انکوباتورها دارای مجموعه کاملی از سرویس‌های پشتیبانی برای پیشرفت فعالیت‌های تجاری هستند و تمرکز آن‌ها بیشتر بر روی صادرات است. این انکوباتورها با دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی در ارتباط‌اند.

 

اهداف مراکز رشد:

برخی از اهداف یک مرکز رشد عبارت‌اند از:

  • نوسازی، انتقالفناوری و استفاده از اکتشافات علمی جدید
  • بسترسازى جهت تجارى كردن دستاوردهاى تحقيقاتى
  • بسترسازى ايجاد فرصت‌هاى شغلى مناسب به‌منظور جذب كارآفرينان و دانش‌آموختگان دانشگاهى در حوزه‌هاى منجر به توسعه فناورى
  • كمك به رونق اقتصاد محلى و منطقه‌ای
  • افزایش بازدهی نیروی کار بالقوه و استفاده بهینه از سرمایه انسانی
  • ایجاد واحدهای صنایع کوچک و متوسط فنی و تخصصی یا دانش‌بنیان و فناور که بتوانند در بازار کار رقابت‌پذیر باشند.
  • ايجاد بستر لازم براى گسترش و رشد کسب‌وکارهای ایجادشده
  • توليد و توسعه محصولات قابل‌عرضه به بازار
  • ايجاد زمينه كارآفرينى و حمايت از نوآورى و خلاقيت نيروهاى محقق، جوان و کارآمد
  • کمک به زنان، مهاجران یا اقلیت‌ها

 

در شماره‌های بعدی نشریه به‌صورت گسترده‌تر و تفصیلی به موضوع مراکز رشد پرداخته خواهد شد.

پزوهشگر حوزه مدیریت تکنولوژی

بنفشه دین محمدی آذری