نوشته‌ها

طلای دیجیتال

طلای دیجیتال / علیرضا سرحدی

 

پیدایش پول در طول تاریخ روندی جالب و پیچیده را طی نموده است؛ اما چرایی پیدایش آن به خاطر تسهیل در مبادلات بوده است. ارز دیجیتال (cryptocurrency) که به آن طلای دیجیتال هم نسب داده شده است، یک فرم از پول الکترونیکی است. بیشتر ارزهای دیجیتال به‌منظور امنیت بیشتر، حذف واسطه­ها و ناشناس بودن، طراحی شده­اند. ارزهای دیجیتال، ارزهایی هستند که از رمزنگاری برای انتقال در اینترنت استفاده می­کنند. رمزنگاری ارزهای دیجیتال غیرقابل هک و قابل پیگیری هستند. رمزنگاری ابتدا در جنگ جهانی دوم برای انتقال پیام و فرمان­های نظامی مورداستفاده قرار گرفت. امروزه در عصر دیجیتال ، ریاضیات و علوم کامپیوتر برای امنیت ارتباطات، اطلاعات و انتقال پول مورداستفاده قرار میگیرند.

اولین ارز دیجیتال، بیت کوین (Bitcoin) نام دارد که در سال 2009 ایجاد شد. در چند سال گذشته ارزهای دیجیتال زیادی معرفی و عرضه شده­اند که تعداد آن­ها به بیش از 900 نوع در بازارهای تجارت جهانی رسیده است.

ارزهای دیجیتال از فناوری غیرمتمرکز استفاده می­کنند و به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبت‌نام یا استفاده از بانک­ها و سازمان­های واسطه، می­دهند.

پول مجازی به هر پولی گفته می­شود که بتوان آن را از طریق اینترنت انتقال داد. پول­های مجازی به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می­شوند. پول­های مجازی غیرمتمرکز، اصطلاحاً ارزهای رمزنگاری‌شده یا ارز دیجیتال نامیده می­شوند که تراکنش­ها توسط پایگاه داده توزیع‌شده به اسم بلاک­چین انجام می­شوند و شرکت خاصی مالک آن­ها نیست. کاربران بدون نیاز به ثبت‌نام می­توانند با نصب کیف پول ارز موردنظر خود در کامپیوتر یا موبایل، تراکنش­های خود را بدون واسطه و به‌صورت همتا به همتا انجام دهند. این ارزها پشتوانه ای مانند ارزهای دیگر  ندارند و به‌صورت کاملاً یکتا فعالیت می­کنند. مثلاً بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که بدون واسطه فعالیت می­کند و واحدهای آن به‌صورت غیرمتمرکز استخراج و توزیع‌شده و قیمت متغیر خواهند داشت.

  • چگونه ارز دیجیتال بخریم؟

شما به‌راحتی می­توانید از طریق blockchain.info برای خود یک کیف پول ایجاد کنید که مانند حساب بانکی شما می­باشد. پس از ایجاد کیف پول، یک آدرس منحصربه‌فرد به کیف پول شما اختصاص می­یابد. از طریق این کیف پول می­توانید خریدوفروش، پرداخت و ذخیره ارز دیجیتال را انجام دهید. یکی از روش­های داشتن ارز دیجیتال، خرید مستقیم آن از طریق صرافی­های آنلاین است. شما با پرداخت معادل ارزی، ارز موردنظر خود به ریال، می­توانید ارز دیجیتال دلخواه خود را خریداری کنید. همچنین ارز دیجیتال خود را می­توانید به ريال تبدیل کنید و به یکی از حساب­های بانکی خود نزد بانک­های ایرانی منتقل نمایید. برای درک هر چه‌بهتر ارز دیجیتال می­بایست بستر این فناوری را بشناسیم و درک نماییم.

 

  • بلاک چِین، فناوری تحول ساز

بلاک چین از دو کلمه بلاک (Block) به معنای بلوک یا سازه و چِین (chain) به معنای زنجیر ایجاد شده است. در حقیقت زنجیره­ای از بلوک­ها می‌باشد که یک سیستم ثبت اطلاعات و گزارش توزیع‌شده به‌صورت غیرمتمرکز است. اولین کاربرد آن توسط بیت کوین برای ثبت دارایی کاربران بهره گرفته شد. در این پایگاه داده توزیع‌شده، هر بلاک می­تواند اطلاعات خاصی را در خود ثبت و نگهداری نماید. برای مثال شما می­توانید اطلاعات هویتی یک فرد را در یک بلاک به‌صورت منحصربه‌فرد ذخیره نمایید و سپس بلاک­ها به هم متصل می­شوند و یک زنجیره از اطلاعات را به وجود می­آورند.

هر بلاک دارای سه مشخصه است تا بتواند منحصربه‌فرد بودن و یکتایی خود را حفظ نماید.

هَش، هش بلاک قبلی و اطلاعات موردنظر سه جزء اصلی یک بلاک هستند.

اطلاعات موردنظر در بلاک می­تواند هرگونه داده و اطلاعاتی باشد که شما می‌خواهید آن را ذخیره نمایید.

هَش­ها همانند اثرانگشت هستند. هَش، مجموعه­ای از کاراکترها است که یک کد منحصربه‌فرد برای هر بلاک تولید می­نماید که با توجه به هَش بلاک قبلی و بعدی در زنجیره قرار می­گیرد. هَش، کدی است که امکان هک و تغییر اطلاعات را در زنجیره کنترل می­کند و امکان این اتفاقات را به‌شدت کاهش می­دهد. وقتی اطلاعات یک بلاک تغییر کند، هَش جدیدی تولید می­شود که با قبلی متفاوت است و به‌تناسب آن هَش قبلی ان نیز معتبر نخواهد و بدین صورت ترتیب یک زنجیره متفاوت می گردد.  البته انجام این کار به‌قدری سخت و غیرممکن است که امکان هک اطلاعات را به صفر نزدیک می­نماید.

 

  • چه چیزی بهای بیت‌کوین را تعیین می‌کند؟

بهای بیت کوین با قانون عرضه و تقاضا معلوم می‌شود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، بهای آن نیز افزایش می‌یابد و با کاهش تقاضا، از بهای آن کاسته می‌شود. تعداد بیت‌کوین‌های در گردش محدود است و بیت کوین‌های جدید با نرخی کاهنده و قابل پیش‌بینی تولید می‌شوند که به این معنی است که تقاضا باید تابعی از این سطح تورم باشد تا بتواند قیمت را ثابت نگه دارد، زیرا بازار بیت کوین در مقایسه با آنچه باید باشد، هنوز کوچک است، بنابراین، برای بالا و پایین رفتن قیمت بازار نیاز به مقدار چشمگیری پول نیست و درنتیجه قیمت بیت کوین هنوز بسیار متغیر است.

در مقالات آتی به نحوه ایجاد و معامله ارز دیجیتال خواهیم پرداخت.

نویسنده : علیرضا سرحدی / پژوهشگر حوزه مدیریت کسب و کار

 

 

بیت کوین و بلاک چین عواملی تأثیرگذار در مسیر آتی کارآفرینی

بیت کوین و بلاک چین عواملی تأثیرگذار در مسیر آتی کارآفرینی

 

بلاک چین نوعی دیتابیس یا پایگاه داده است که روی یک یا چند سرور خاص قرار ندارد بلکه روی تمام کامپیوترهایی که به شبکه متصل می‌شوند، توزیع ‌شده است. بلاک چین در حقیقت یک دفتر کل برای ثبت رکوردها و گزارش‌ها است و به دلیل نوع رمزنگاری و ثبت آن در همه کامپیوترهای شبکه، گزارش‌های ثبت‌شده قابل هک یا حذف نیستند.

ارزهای دیجیتال، محصول جدید فناوری‌های مالی نوین است که امروزه به‌شدت در حال گسترش است. این پول‌ها که با تکیه‌بر فناوری بلاک چین حیات یافته‌اند، آن‌چنان خاصیت براندازی نسل‌های پولی پیش از خود را دارند که می‌توان آن‌ها را به‌عنوان جادوی پولی این دوران نامید. چشم‌انداز فناوری بلاک چین در صنعت بانکداری به‌واسطه امکان حذف واسطه‌ها و صرفه‌جویی در هزینه‌های زیرساخت، بسیار تأمل‌برانگیز است و می‌تواند مدل‌های فعلی در امور بانکی را به‌شدت تغییر دهد.

بلاک چین اولین پلتفرم مبتنی بر اینترنت برای مبادله‌ ارزش به‌صورت آنی محسوب می‌شود. در این بستر، انتقال دارایی بدون هیچ واسطه‌ای در عرض چند ثانیه و با هزینه بسیار اندک ممکن می‌شود.

فناوری بلاک چین مبتنی بر یک پایگاه داده غیرمتمرکز و دارای یک دفتر کل توزیع‌شده جهانی است. کلیه تراکنش‌ها بر بستر اینترنت انجام‌شده و تاریخچه تمامی تراکنش‌ها و سوابق دارایی افراد در این دفتر کل نگهداری می‌شود. منظور از غیرمتمرکز بودن این است که داده‌ها در یک پایگاه داده مرکزی نگهداری نمی‌شوند؛ بلکه اطلاعات در دست عموم نگهداری می‌شوند. در این شبکه، تمام اعضای شبکه که گره یا Node نامیده می‌شوند، زنجیره‌ای از بلاک‌ها را که شامل سوابق تمام تراکنش‌ها است، نگهداری می‌کنند. بلاک‌ها به‌صورت رمزنگاری‌شده باهم لینک شده و به‌کل شبکه فرستاده می‌شوند. رکوردی که به شبکه ارسال می‌شود، غیرقابل تغییر خواهد بود. ازآنجاکه بلاک چین سوابق یک انتقال‌ دارایی را نگه می‌دارد، هرگونه تقلب می‌تواند با ردیابی بلاک‌ها شناسایی شود.

خواص فناوری بلاک چین، عبارت‌اند از: غیرقابل دست‌کاری شدن، قابلیت سفارشی‌سازی، باز و شفاف بودن و امنیت بالا. در فناوری بلاک چین با هر تراکنش یک کد هش (Hash) تولید می‌شود که این کد با کد هش قبلی ترکیب‌شده و یک بلاک جدید ایجاد می‌کند. هر بلاک دارای یک ترتیب خطی، زمانی و رشته کاراکترهای منحصربه‌فرد است. به همین دلیل دست‌کاری و ایجاد اطلاعات نادرست و غیرقابل ردیابی، تقریباً غیرممکن است.

هنگامی‌که یک معامله دیجیتالی انجام می‌شود، اطلاعات آن تراکنش داخل یک بلاک محافظت‌شده و از طریق رمزنگاری با تراکنش‌های رخ‌داده قبلی، گروه‌بندی‌شده و به‌کل شبکه ارسال می‌گردد. برای تغییر در یک بلاک، باید کلیه بلاک‌های بعدازآن را تغییر داد که این امر تقریباً غیرممکن است. به‌عبارت‌دیگر ازآنجاکه دفتر کل توزیع‌شده، تاریخچه‌ای از تمامی تراکنش‌ها را نگهداری می‌کند و کوچک‌ترین تغییر در مالکیت دارایی‌ها نیازمند تأیید تمامی کاربران است، بنابراین مشکل نیاز به یک واسطه قابل‌اعتماد مانند بانک مرکزی که از دست‌کاری حساب‌ها جلوگیری کند ، به‌کلی حل می‌شود.

بیت کوین به‌عنوان محصولی عینی از فناوری بلاک چین، امروزه در دنیا جای مهمی برای خود بازکرده و به نظر می‌رسد فناوری بیت کوین در آینده‌ی پولی و بانکی دنیا تحولی باورنکردنی رقم خواهد زد.

در ماه دسامبر سال ۲۰۱۳، تقریباً ۱۲ میلیون بیت کوین در گردش ثبت شد. بر اساس پژوهش‌های دانشگاه کمبریج که در سال ۲۰۱۷ تهیه شده است، بین ۲٫۹ میلیون و ۵٫۸ میلیون کاربر منحصربه‌فرد که بسیاری از آن‌ها از بیت کوین استفاده می‌کنند، یک کیف پول رمزنگاری‌شده دارند. تعداد کاربران بیت کوین به‌طور قابل‌توجهی از سال ۲۰۱۳، از سه هزار نفر به بیش از یک‌میلیون نفر رشد کرده است.

در سال ۲۰۱۵، تعداد تُجّاری که بیت کوین را پذیرفته‌اند به بیش از صد هزار نفر رسید. به‌طورمعمول توسط پردازنده کارت اعتباری، کارمزدی بین دو تا سه درصد کسر می‌شود این در حالی است که کارمزد استفاده از بیت کوین صفرتا دو درصد است. بدیهی است با ادامه این روند و استقبال و رشد چشم‌گیر این فناوری‌ها در دنیا شاید با پارادایمی جدید و متفاوت در حوزه بسیاری از صنایع و بالأخص چارچوب کارآفرینی مواجه شویم، درجایی که تعریف خدمت، محصول، رابطه تأمین‌کننده، تولیدکننده و مصرف‌کننده با پذیرش مکانیزم‌های جدید مالی و تراکنش‌های مربوطه، رنگی تازه به خود گرفته ، احتمالاً کارآفرینی نوین وارد عرصه خواهد شد.

نویسنده: دکتر عرفان حاجی آخوندی / پژوهشگر و مدرس