نخستین راه برای رسیدن به مقصد دانستن راه است
آشنایی با دانشگاه هاروارد
University of Harvard
دانشگاه هاروارد یک دانشگاه خصوصی در شهر کمبریج ایالت ماساچوست در ایالات متحده آمریکا است. قسمت‌هایی از دانشگاه هاروارد مثل دانشکده پزشکی و دانشکده بازرگانی در شهر مجاور کمبریج یعنی بوستون قرار دارد. هاروارد در سال ۱۶۳۶ میلادی (۱۰۱۵ خورشیدی) توسط هیئت قانون‌گذاران «مهاجرنشین (کولونی) خلیج ماساچوست» ساخته شد. این دانشگاه اولین مؤسسه آموزش عالی در کشور آمریکا و همچنین اولین بنیاد در آمریکای شمالی به‌شمار می‌رود. نام آن در ابتدا «دانشکده نو» یا «دانشکده در شهرک نو» بود که بعدها در ۱۳ مارس ۱۶۳۹ کشیشی به نام جان هاروارد ۴۰۰ جلد کتاب به کتابخانه و همچنین مبلغ ۷۷۹ پوند به این دانشگاه کمک نمود. قدیمی‌ترین مؤسسه آموزش عالی در آمریکا به تَبَع نام اولین فردی که زمین و کتاب‌های خود را وقف ساختن آن کرد، هاروارد نام گرفت.
دانشگاه هاروارد همیشه یکی از بالاترین رتبه‌های دانشگاه‌ها را در سطح جهان داشته و یکی از قدرتمندترین مؤسسه‌های غیرانتفاعی می‌باشد. این دانشگاه به‌اتفاق دانشگاه ییل، همیشه دو رقیب اصلی در مسابقات علمی، فوتبال و قایق‌رانی بوده‌اند.
در سال ۱۷۸۰ کالج هاروارد به دانشگاه هاروارد تغییر نام یافت. نخستین مدیران و رهبران کالج، کلیسا بود اما در پی تغییراتی که در ترکیب هیئت ناظران پدیدار شد، دانشگاه هاروارد از زیر کنترل روحانیت و سرانجام از قید سیاست‌مداران دولتی رهایی یافت. از سال ۱۸۶۵ هیئت‌مدیره دانشگاه از بین دانش‌آموختگان پیشین آن برگزیده شد و کنترل دانشگاه را به‌طور کامل به عهده گرفت.
در محوطه این دانشگاه موزه‌های متعددی، ازجمله موزه هنر فوگ وجود دارد که در آن تابلوهای نقاشی و مجسمه‌ها و آثار چاپ‌شده قرن هیجده و نوزده اروپا و آمریکا به تماشا گذاشته شده است. کتابخانه دانشگاه هاروارد نه تنها قدیمی‌ترین مجموعه فرهنگی در آمریکا بلکه با شعبات خود، بزرگ‌ترین کتابخانه دنیاست و در حال حاضر دارای ۱۴٬۵۰۰٬۰۰۰ جلد کتاب، رساله و میکروفیلم می‌باشد.
دانشگاه هاروارد با سرمایه‌ای معادل 25.9 میلیارد دلار، ثروتمندترین دانشگاه جهان است. این دانشگاه دارای رشته‌های علوم انسانی و طبیعی، مهندسی، دندان‌پزشکی، الهیات، آموزش‌وپرورش، حقوق و پزشکی می‌باشد. علاوه بر این در مؤسسات وابسته به آن، دوره‌های ویژه خاورشناسی و روسیه‌شناسی، تدریس می‌شود. پروژه تاریخ شفاهی ایران در مرکز ایران‌شناسی این دانشگاه به مدیریت حبیب لاجوردی انجام می‌شود. مجله مروری بر کسب و کار هاروارد که توسط این دانشگاه منتشر می‌گردد یکی از معتبرترین مجلات درزمینه مدیریت می‌باشد.
از رئیس‌جمهوران دانش‌آموخته هاروارد می‌توان به تئودور روزولت، جان اف کندی و باراک اوباما اشاره نمود. مارک زاگربرگ، مؤسس فیس‌بوک دانش‌آموخته این دانشگاه می‌باشد. از شخصیت‌های هنری می‌توان از ناتالی پورتمن و مت دیمون نام برد.
دانشگاه هاروارد دارای 9 دانشکده با یک‌صد و شصت رشته تحصیلی می‌باشد:
دانشکده هنر و علوم، دانشکده پزشکی هاروارد، دانشکده کسبوکار هاروارد، دانشکده معماری، دانشکده الهیات، دانشکده آموزش، مدرسه جان اف کندی دانشگاه هاروارد، دانشکده حقوق و مؤسسه مطالعات پیشرفته ردکلیف.
دانشگاه هاروارد بارها توسط معتبرترین مؤسسه‌های رتبه‌بندی جهانی به‌عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شده است. این دانشگاه از سال 2003 به بعد در رتبه‌بندی ARWU به‌عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شده است و همچنین این دانشگاه در رتبه‌بندی مشترک QS و تایمز از سال 2004 تا 2009 به‌عنوان برترین دانشگاه جهان معرفی شد. دانشگاه هاروارد در رتبه‌بندی عملکرد آکادمیک دانشگاه‌ها در سال 2012 برترین دانشگاه جهان و در رتبه‌بندی PayScale در سال‌های 2014-2013 به‌عنوان هشتمین دانشگاه برتر جهان انتخاب شد.
این دانشگاه هم‌اکنون دارای 19.000 دانشجو، 13.000 کارمند و حدود 2400 عضو هیئت‌علمی می‌باشد و رئیس فعلی آن نیز «پروفسور درو گیپلین فاوست» است و همچنین صاحب یک روزنامه به نام «هاروارد کریسمون» نیز هست.
این دانشگاه برنده بیش از ۴۷ جایزه نوبل می‌باشد.
دانشگاه هاروارد امکاناتی را برای دانشجویانی که توانایی مالی کمی دارند فراهم کرده است که کسانی که درآمد خانواده آنها در سال از ۶۰ هزار دلار کمتر باشد را لغو شهریه می‌نماید. دانشگاه هاروارد آمریکا دارای امکاناتی نظیر ارائه اینترنت رایگان در زمینه‌های ثبت‌نام، استفاده از کتاب و مقاله، چت و گفتگوی دانشجویان، رزرو غذا و استفاده از امکانات درمانی می‌باشد. یکی دیگر از امکاناتی که دانشگاه هاروارد آمریکا را از دیگر دانشگاه‌ها متمایز کرده است، دانشگاه مجازی می‌باشد که دانشجویان با بهره‌گیری از این امکان می‌توانند با استفاده از نرم‌افزاری که دانشگاه در این زمینه در اختیار دانشجویان خود قرار می‌دهد اطلاعات فراوانی درزمینه رشته خود کسب کنند.
دانشگاه هاروارد از سطح علمی بسیار بالایی برخوردار می‌باشد که موفق شده است 80% از علم جهان را به خود اختصاص دهد. از دیگر خصوصیات تحصیل در دانشگاه هاروارد آمریکا می‌توان به سطح آموزشی و بودجه بالا در آنجا اشاره کرد.
برای پذیرش دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه هاروارد با آنها مصاحبه می‌گردد و عواملی چون مصاحبه، نظریات اساتید دانشگاه و سطح نمرات فرد دانشجو در پذیرش آنان مؤثر است.
دانشگاه هاروارد کمک‌هزینه تحصیلی را به مقدار کم به دانشجوهای برگزیده‌ای که دارای شرایط ویژه‌ای هستند، ارائه می‌دهد که ازجمله این شرایط می‌توان به مواردی نظیر کسب نمرات عالی در امتحانات معادل‌سازی باشد و فردی که کمک‌هزینه به او تعلق می‌گیرد به‌عنوان TA باید در دانشگاه هاروارد آمریکا تکالیف ویژه‌ای را برعهده بگیرد که تکالیف این فرد به‌نوعی است که به‌عنوان یاری‌دهنده استاد در دانشگاه به تدریس، نمره دادن و دیگر فعالیت‌هایی که دانشگاه به او واگذار می‌کند، بپردازد که برای این امر زمانی را اختصاص داده‌اند که ۴۰ ساعت در هفته می‌باشد.
نوعی دیگری از کمک‌هزینه (بورس) به‌عنوان بورس RA به دانشجویان در دانشگاه هاروارد در مقطع دکتری و فوق‌لیسانس تعلق می‌گیرد که اخذ بورس RA توسط اساتید به دانشجویان اعطاء می‌گردد. نحوه اخذ این بورس بستگی به نحوه انجام تحقیقات و دریافت امتیاز بابت این تحقیقات، توسط اساتید صورت می‌گیرد.
کلیه دانشجویان دانشکده کسبوکار هاروارد در سال اول تحصیل باید دروس اجباری یکسانی را بگذرانند. دانشجویانی که تمایل به تحصیل در رشته مدیریت کارآفرینی هستند، از سال دوم گرایش خود را انتخاب می‌کنند.
هدف اصلی این رشته، آشنا کردن دانشجویان با مسائل واقعی کارآفرینان و راه‌حل‌های آن، متدهای تصمیم‌گیری در مراحل مختلف حیات یک شرکت، تجزیه‌وتحلیل مشکلات پیچیده تجاری و تعیین وظایف اجرایی مسئولین بازرگانی است. بینش این رشته بر مبنای این جمله تعریف می‌شود: مدیر کارآفرین، بررسی می‌کند که چگونه افراد دانش، آرمان و بینش خود را به عمل تبدیل می‌کنند.
برخی از دروس رشته کارآفرینی عبارت‌اند از: کارآفرینی مالی، کارآفرینی و سرمایه‌داری جهانی، کارآفرینی در فناوری اطلاعات و خدمات بهداشتی، فروش و بازاریابی، کشف مشتری در مشاغل کارآفرینی، تفکر طراحی و متدهای خلاق حل مسائل، مدیریت تولید، مدیریت مالی بنگاه‌های کوچک، سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر، راه‌اندازی تکنولوژی‌های تجاری، مدیریت با علوم داده، بازارسازی، مدیریت نیروی فروش، شاخص‌های تجاری تکنولوژی، انرژی در قرن ۲۱، سرمایه ریسک‌پذیر و سرمایه خصوصی.
انجمن فارغ‌التحصیلان دانشکده تعلیم و تربیت دانشگاه هاروارد (HGSE) منابع حمایتی لازم برای آموزش کارآفرینی در طول تابستان را برای دانشجویان و دانش‌آموختگان به‌منظور پیشبرد فعالیت‌های کارآفرینی آنها فراهم می‌آورد. اعضای این انجمن بودجه و فضاهایی مانند آزمایشگاه نوآوریهای دانشگاه هاروارد (E-Lab) را به‌منظور سرعت بخشیدن به توسعه اقدامات خود اختصاص می‌دهند و ازنظر آموزش کارآفرینی نه‌تنها دانشجویان را ازنظر مالی مورد حمایت قرار می‌دهند بلکه آنها را برای ساخت محصولات آموزشی نیز تشویق می‌کنند (حمایت معنوی) و درواقع روحیه این افراد را جهت ادامه فعالیت‌هایشان نیز ترغیب می‌نماید. در این رابطه پروفسور مونیکا هیگنز یکی از اساتید دانشکده تعلیم و تربیت دانشگاه هاروارد بیان می‌کند: «همه ما می‌دانیم افرادی که دارای ایده‌های بسیار عالی هستند، به‌منظور حرکت به سمت طراحی و مورد آزمایش قرار دادن ایده‌هایشان نیازمند فضا و حمایت هستند، ما امیدواریم که به وجود آوردن چنین فرصت‌هایی، دانشجویان را برای رسیدن به سطوح بعدی و بهبود نتایج یاری نماید».
البته فرآیند حمایت از دانشجویان علاقه‌مند در دوره کارشناسی ارشد و دکتری دانشکده تعلیم و تربیت دانشگاه هاروارد به این صورت است: افرادی که در انتظار کار تمام‌وقت بر روی ایده‌های خود هستند باید در ماه‌های ژوئن، ژوئیه و اوت یک بیانیه رسمی، پروپوزالی از پروژه، بودجه پیشنهادی، رزومه کاری و دو توصیه‌نامه از اعضای هیئت‌علمی دانشکده ارائه دهند. برنامه‌ها و پروژه‌های کاربردی توسط کمیته‌ای متشکل از مدیران و استادانی که حوزه کاری‌شان آموزش کارآفرینی است، مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد.
یکی از دوره‌هایی که دانشکده تعلیم و تربیت هاروارد تدارک دیده است، برای دانشجویانی است که علاقه‌مند به درک بهتری از کارآفرینان اجتماعی هستند و می‌توانند نوآوریهای آموزشی پایدار تولید کنند. در طول این دوره شرکت‌کنندگان می‌توانند اقدام به جذب سرمایه‌گذاری‌های مطلوب و پایدار در حوزه آموزش نمایند و آنها را برای راه‌اندازی شرکت‌های خود در راستای بهبود فرصتهای آموزشی به‌کارگیرند. دانشجویان هر دو هفته یک‌بار با مربیان مهمان که همه آنها کارآفرینان حوزه آموزش‌وپرورش در سطح ملی و بین‌المللی می‌باشند، در ارتباط نزدیک هستند و همچنین کارگاه‌های آموزشی به‌منظور ایجاد مهارت‌های هدفمند، هر هفته تشکیل می‌شود.
کارآفرینان خلاق، محصولات یا خدمات جدید خود را از تجزیه‌وتحلیل دقیق شرایط بازار، الگوهای خرید و پایه‌ریزی یک طرح اجرایی برای استفاده اثربخش از منابع، خلق می‌کنند. کارآفرینی و نوآوری فناوری یک دوره آموزشی است که به بررسی چگونگی استفاده از روش‌های کسبوکار و نوآوریهای فناوری توسط کارآفرینان به‌منظور تحول کلاس‌های درس مدارس/ کالج‌ها در جهت بهبود عملکرد می‌پردازد.
افزایش رفاه و بهبود سطح زندگی مردم ارتباط نزدیکی با دسترسی بیشتر به سطوح مختلف تعلیم و تربیت دارد. کارآفرینان و سرمایه‌گذاران در تلاش برای ارائه مفهومی جدید از کلاس‌های درس و مدارس و به‌طورکلی بعد جدیدی از رویکرد یاددهی/ یادگیری می‌باشند. در سال‌های اخیر این دانشگاه شاهد نوآوریهای بسیاری ازجمله ابزارهایی برای شخصی‌سازی یادگیری، سیستم‌های یادگیری برای دسترسی بیشتر و ایجاد مدارس خصوصی جدید و مقرون‌به‌صرفه در کشورهای درحال‌توسعه مانند هند و آفریقا برای مقابله با نبود مدارس باکیفیت دولتی، می‌باشد. به‌طورکلی با توجه به اینکه در سراسر دنیا سالانه تریلیون‌ها دلار صرف آموزش‌وپرورش می‌شود، شرکت‌های مختلف نیز به دنبال سرمایه‌گذاری با هدف تغییر و تحول این بخش (آموزش‌وپرورش) می‌باشند.
در مسیر کارآفرینی، کارآفرینان با موانعی روبرو می‌شوند مانند روش‌ها و فرآیندهای توسعه محصولاتشان، استراتژی‌های کسب درآمد و مورد بررسی و نظارت قرار گرفتن آنها توسط عموم و دولت، بااین‌حال به نظر می‌رسد که کارآفرینان در این راه علاوه بر اینکه به دنبال غلبه بر این موانع می‌باشند همچنین می‌توانند آنها را با استفاده از روش‌های خلاقانه به مزایای پایدار تبدیل نمایند.
دانشگاه هاروارد آمریکا در رده‌بندی کارآفرینی با داشتن 824 برنامه تحقیقاتی، رتبه سوم را به خود اختصاص داده است. از کارآفرینان فارغ‌التحصیل از این دانشگاه می‌توان به مارکوس گلدمن بنیان‌گذار مؤسسه گلدمن ساش و استیو بالمر مدیرعامل فعلی شرکت مایکروسافت اشاره کرد.
نویسنده : آزیا جهانبخش / پژوهشگر حوزه مدیریت
آزیتا جهانبخش
