نوشته‌ها

کارآفرینی در عرصه سیاست (آیت الله هاشمی: ارزش آفرین بزرگ دوران)

کارآفرینی در عرصه سیاست

حضرت آیت‌الله هاشمی؛ ارزش‌آفرین بزرگ دوران

 

 

جامعه هنوز در بهت از دست دادن پدر مهربان و خوش‌فکر خود است. امیرکبیر زمان درگذشت. درگذشت ایشان ضایعه بزرگی برای ایران بود. ای کاش تنها یک کابوس شوم بود. هاشمی حتی با درگذشت خود نیز همه را غافل‌گیر کرد. او واقعاً خوش‌فکر و باهوش بود. شخصیت بزرگی که همگان در سوگ پرکشیدنش متاثر شدند و دنیا به احترام این مرد بزرگ ایستاد. چهره‌های سرشناس و مختلف ملی و بین‌المللی پیام‌های تسلیت منتشر کردند و برای گرامی‌داشت وی مقاله‌ها نوشته شد و مراسم‌های ترحیم و بزرگ‌داشت برگزار شد.

هاشمی هم‌چون همیشه حماسه آفرید یا به قول ما اهالی قلم در دست حوزه کارآفرینی، خلق ارزش نمود. خلق ارزش، عادت همیشگی او بود. خلق ارزش اجتماعی، سیاسی، نهادی، زیست‌محیطی و شاید مشهود‌ترین آن در عرصه فرهیختگان، خلق ارزش دانشگاهی باشد. آری؛ او به راستی یک کارآفرین واقعی در عرصه آموزش عالی کشور بود. دانشگاه آزاد را با نیت پاک و خالص و با موقعیت‌سنجی بی‌نظیر تاسیس کرد و ایشان، توسعه انسانی را از اهداف تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی ‌می‌دانست. امروز دانشگاه آزاد اسلامی، بزرگ‌ترین و یکی از بهترین دانشگاه‌های کشور است. دانشگاهی که با استناد به گزارش چند روز قبل حبیب‌زاده؛ مدیرعامل محترم خبرگزاری ایسکانیوز، دارای 73 مرکز پژوهش،100 مرکز رشد، 951 واحد فناور و شرکت دانش بنیان، 2123 اختراع  و 118 مجله علمی معتبر است. علاوه بر این موارد، مقالات بیشمار پژوهشگران این دانشگاه و موفقیت تیم‌های رباتیک نیز قابل ذکر است. لذا، دستاوردهای چشم‌گیر دانشگاه آزاد اسلامی در ابعاد مختلف علمی، پژوهشی، آموزشی و تحقیقاتی مثل دستیابی به صنعت پلاسما، تبدیل زباله به انرژی و سوخت قابل تحسین است.

حضرت آیت‌الله موسس دانشگاه آزاد در دهه جنگ تحمیلی با حداقل امکانات بودند و با هدایت ایشان و تلاش مدیران لایق و خوش‌فکری هم‌چون پروفسور میرزاده، دکتر جاسبی و دکتر موسی‌خانی، اکنون دانشگاه آزاد در مسیر تبدیل شدن به دانشگاه نسل سوم یا دانشگاه کارآفرین قرار دارد. ایشان، مردم را صاحبان اصلی دانشگاه آزاد تلقی می‌کردند و همواره تاکید داشتند که این موسسه، دانشگاهی مردمی است و خود را موظف به حمایت و مراقبت از این نهال که خود سال‌ها قبل کاشته بودند می‌دانستند. سیاست مورد تاکید حضرت آیت‌الله، اقتصاد مبتنی بر دانش و کارآفرینی بود. لذا همواره در نشست‌های دانشگاهی خود، بر تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی دانشگاه‌ آزاد اسلامی تاکید فراوان داشتند. مدل اقتصادی مطلوب ایشان، مدلی با حداکثر ارتباطات و تعامل با محیط بین‌الملل بود. همواره آرزوهای بزرگی برای مردم و انقلاب داشتند.

هاشمی به خاطر نوع نگاه خاصی که به مسائل و مردم داشت، فردی تاثیرگذار و منحصربه‌فرد در تاریخ کشور است. این مرد بزرگ امت اسلام و معمار انقلاب، در سال‌های انقلاب و دفاع مقدس همواره شانه به شانه مردم جنگید و مبارزه کرد. امیرکبیر زمان، پس از جنگ به سازندگی کشور پرداخت و خلق ارزش اجتماعی و نهادی خود را گسترش داد. درواقع، مرحوم هاشمی رفسنجانی درحالی سکان هدایت دولت را بر عهده گرفت که کشور به ‌تازگی از جنگ ۸ ساله رهایی پیدا کرده بود و کشور عزیزمان با مدیریت عالی ایشان، پس از سازندگی آثار جنگ، مجدداً در مسیر توسعه قرار گرفت.

هاشمی، چهره‌ای مردمی بود و مردم به او اعتماد کامل داشتند. حضور باشکوه مردم در تشییع پیکر آیت‌الله نشان از قدرشناسی مردم از خدمات این شخصیت مردمی است. تجمعی میلیونی که به جز مراسم تشییع امام راحل (ره)، کاملاً بی‌سابقه بود. کارمندان وی در مجمع تشخیص مصلحت همگی اظهار می‌دارند که پس از فوت آیت‌الله یتیم شدیم. آیت‌الله پدر ملت ایران بود. از حق نگذریم، حضرت آیت‌الله واقعاً دوست‌داشتنی بود. به خصوص جوانان بسیار دل‌سپرده ایشان بوده و هستند.

او یک سیاست‌مدار واقعی بود. فهم عمیق و روشنی از تاریخ و شرایط کشور و دنیا داشت و هوشیاری بالایی نسبت به محیط داشت. با همه بی‌مهری‌ها، مدبرانه و مظلومانه در صحنه ماند و از آرمان‌های مردم و انقلاب دفاع کرد. وی مدافع راستین حقوق مردم بود و تا آخرین ثانیه، وفادار به امام، مردم، انقلاب و رهبری ماند.

در اینکه هاشمی اسطوره‌ای بزرگ و جاودانه است و خواهد ماند، هیچ شکی نیست. همگان اذعان دارند که وی بسیار نوآور بود. ابتکارات وی در برهه‌های مختلفی به کمک انقلاب و ملت آمد. مرد عمل بود و عمل‌گرایی از ویژگی‌های دیگر این مجاهد انقلابی بود. هاشمی در عمل نشان داد که خیرخواه مردم و انقلاب است. وی همواره مدیران دانشگاهی و مسئولان کشور را به برداشتن قدم‌های بلندتر برای پیشرفت و توسعه، توصیه می‌کرد و اعتقاد داشت برای توسعه و پیشرفت کشور، نیازمند نیروی انسانی متخصص و کاردان در همه زمینه‌ها هستیم.

هاشمی به آسمان‌ها پرکشید، اما خدمات و دستاوردهایش برای مردم و انقلاب یادآور او خواهد بود. نام او در تاریخ جاودانه شد و مهر او در قلب مردم ایران‌زمین، او و تفکرش را زنده نگه خواهد داشت.

 

نویسنده : دکتر مهدی گل‌سفید علوی / مدرس و محقق دانشگاه

 

 

 

نقش انقلاب اسلامی در توسعه کسب و کار و کارآفرینی

نقش انقلاب اسلامی در توسعه کسب وکار و کارآفرینی

 

انقلاب اسلامی ایران با سطح وسیع و ریشه های عمیق و تمام ویژگی‌های خود به عنوان یک پدیده اجتماعی، معلول و محصول عوامل بسیاری است. شاید بتوان مجموعه‌ای از عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی را از جمله علل شکل‌گیری انقلاب پرشکوه اسلامی کشورمان قلمداد کرد. بی‌تردید دلیل وجود پشتوانه مردمی برای انقلاب،  انگیزه‌های تحقق عدالت اجتماعی بوده است. قبل از انقلاب ایجاد کسب و کار و ایجاد اشتغال منشا دولتی داشته و منبع مالی آن ناشی از درآمدهای نفتی بوده است. البته تک سرمایه‌داران درباری در برخی از حوزه‌ها از جمله صنعت خودرو، فولاد و البسه فعالیت داشتند و به عبارتی قشر متوسط هیچ نقش تاثیر گذاری در ایجاد کسب و کار و کارآفرینی نداشتند. در این حالت شکل‌گیری کسب و کارهای متوسط و خرد با منشا مردمی درجه امکان پذیری حداقلی به خود گرفت. پس از انقلاب امام خمینی (ره) در جهت  توجه به صنایع کوچک در کنار صنایع بزرگ تاکید داشتند که با افزایش روحیه مشارکت مردمی و ارتقا نقش مردم در تصمیمات کلان، زمینه حضور قشر متوسط در جهش اقتصادی فراهم شد که این مهم با جنگ تحمیلی شکل دیگری به خود گرفت و خلاقیت جوانان در کنار ایثار و از جان گذشتگی، زمینه استقلال و خود اتکایی را ایجاد نمود. در شرایط جنگ و تحریم، تهدیدات به فرصت تبدیل شد و تولید تجهیزات ستاد جنگ ونیازهای مردمی بر محور خلاقیت و تلاش ایرانی استوار گشت. پس از جنگ، فرصت سازندگی با تکیه بر ایده‌ها و منابع انسانی داخلی جهت گرفت. زیرساخت‌های آسیب دیده ترمیم شد، توسعه و ایجاد زیر ساخت‌ها قدرت و سرعت بیشتری گرفت. در این راستا توسعه متوازن معیار توسعه پایدارگشت و خوداتکایی ناشی از محدودیت‌ها، بخش خصوصی را فعال‌تر کرد. البته بخش خصوصی شکل گرفته گاه ماهیت شبه دولتی داشت اما در لایه‌های پایینی و پیمانکاران و تامین کنندگان بخش خصوصی واقعی حضور یافتند. بخش خصوصی با سیاست‌های اصل 44 ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، توان مضاعف گرفت و تلاش برای بهبود فضای کسب و کار با وجود تحریم‌ها و محدودیت‌ها، منسجم‌تر شده و روند ایجاد استارت آپ‌ها و شرکت‌های دانش بنیان معنا دارگردید. با افزایش تعداد دانشجویان، تعداد دانشگاه‌ها و رشته‌های جدید نیز توسعه یافت .دولت‌ها بر اساس برنامه چشم انداز20 ساله و برنامه‌های 5 ساله، نهایت تلاش خود را در جهت تحقق برنامه‌ها به کار گرفته و می‌گیرند. هرچند شرایط اقتصاد جهانی و شرایط تحریمی، اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی درجهت جدایی از اقتصاد نفتی را کُند نموده است اما افزایش سهم مالیات از بودجه سالانه به 30 درصد جای امیدواری ایجاد نموده است. در برنامه چشم انداز بیست ساله دستیابی به جایگاه اول علم و فناوری در جهان اسلام واستقرار جامعه دانش‌بنیان، عدالت‌محور و برخوردار از انسان‌های شایسته و فرهیخته و نخبه هدف گذاری شده است. تامين بیش از50 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور از محل ارزش‌آفريني، نوآوری و تجاری‌سازی علم و فناوری در سال(1404) از دیگر اهداف کمی مورد نظر در برنامه چشم انداز است در برنامه توسعه ششم نیزعلاوه بر مشارکت بخش خصوصی در تامین مالی از طریق بورس اوراق بهادار به میزام نود و پنج هزار میلیارد تومان در هر سال، بیست و چهار هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری سالانه از سوی بخش خصوصی پیش‌بینی شده است .البته مشارکت بخش خصوصی دراجرای پروژه های کلان نفتی و عمرانی کشور نیز مورد نظر می‌باشد .

بطور کلی می‌توان گفت پس از انقلاب روند کارآفرینی با مشارکت بخش خصوصی شکل جدی تر و عملی تری به خود گرفته است و مردمی‌تر شدن اقتصاد با محوریت خلاقیت ایرانی و منابع انسانی بومی کشور و با استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود روز به روز عملی تر می‌گردد.

نویسنده : دکتر حسین محمودی اصل   مدرس دانشگاه و کارشناس اقتصاد و کارآفرینی