نوشته‌ها

کارآفرینی بین المللی

مقدمه‌ای بر حوزه پژوهشی کارآفرینی بین‌ المللی

کارآفرینی بین‌ المللی: اصولاً تحقیقاتی که درزمینه کارآفرینی بین ­المللی صورت گرفته است بر دو جنبه متمرکز هستند؛ بخشی از این تحقیقات تنها به بررسی کارآفرینی در کشورهای مختلف می­پردازند و رفتارهای کارآفرینانه و نوآورانه را در کشورها و فرهنگ­های مختلف مقایسه می­کنند؛ اما بخش دیگری از این تحقیقات متمرکز بر افرادی هستند که به فراتر از مرزهای خود می­روند و به فعالیت­های خلاقانه و کارآفرینانه می­پردازند تا بتوانند به خلق و ایجاد محصولات جدید و نوآورانه بپردازند و از فرصت­های موجود در آن­سوی مرزهای خود استفاده کنند.

درواقع، ازآنجاکه بسیاری از سازمان و شرکت­ها از آغاز تأسیس و شروع به کار خود به دنبال کسب مزیت رقابتی حاصل از فروش در فراتر از مرزهای خود هستند بنابراین تفکر کارآفرینی بین ­المللی در ابتدای کار خود مورد استقبال زیادی از سوی شرکت­های مختلف و محققان و پژوهشگران قرار گرفت.

با مرور مقالات مختلف می­توان بیان کرد که کارآفرینی بین ­المللی فرایند تشخیص، اتخاذ، ارزش­گذاری و بهره‌برداری و استفاده از فرصت­ها و مزیت­های حوزه بین‌ الملل و با عبور از مرزها به‌منظور ایجاد کالاها و خدمات جدید است. در این تعریف عبارت عبور یا گذشتن از مرزها مهم است. ویژگی و مشخصه مهم کارآفرینی بین­المللی همین عبارت است یعنی کارآفرینان بین ­المللی به دنبال کسب فرصت­های جدید به فراتر از مرزهای خود قدم می‌گذارند و بدین واسطه به سود و مزایا و همچنین مزیت­های رقابتی نسبت به رقبای خود در داخل و خارج دست پیدا می­کنند. خیلی از شرکت­ها و سازمان­ها که در داخل کشور خود دچار زیان شده و یا هزینه­های تولید آن­ها بالا است می­توانند به‌واسطه کارآفرینی بین ­المللی سود خوبی به دست آورند و با ایجاد استارت­آپ­های جدید در فراتر از مرزهای خود با هزینه پایین­تر به سودهای هنگفت برسند. درواقع، گاه ممکن است، شرکت­ها پس از مدتی و به دلیل کاهش فروش و یا از رده خارج شدن و منسوخ شدن محصولات خود در بازارهای داخلی به سمت بین ­المللی شدن و بازارهای خارجی بروند. اما ورود به عرصه کارآفرینی بین­ المللی باعث می­شود تا شرکت­ها مهارت­ها و توانایی­های خود را افزایش داده و بتوانند به مزیت رقابتی زیاد و سودآوری و فروش بیشتر دست یابند. آن­ها در این عرصه و گستره بزرگ جهانی ناگزیر به خلاقیت، نوآوری، بهبود مهارت­ها و توانایی­های خود به‌خصوص در برخورد با مشتری و تشخیص نیازهای مشتریان خود دارند و این امر خود زمینه­ساز توانمند شدن، بهبود و توسعه شرکت­ها را فراهم می­کند.

از مزیت­های کارآفرینی بین­ المللی این است که می­توان به انتخاب مناطق و کشورهایی پرداخت که هزینه­های تولید و هزینه­های نهایی محصولات و غیره در آن­ها پایین­تر است یا مزیت­های خاصی دارند که در درون مرزها این مزیت وجود ندارد یا اندک است. در این راستا و برای شناسایی و کشف فرصت­های جدید فراتر از مرزهای خود، شرکت­ها باید به تجربیات گذشته و به بافت و حوادث و رویدادهای خارجی توجه کنند. آن­ها بایستی به دنبال روزنه­ها و تقاضاهای پنهان در بافت بین­المللی و خارجی بپردازند و پس از ارزش­گذاری بر این فرصت­ها اقدام به ایجاد استارت­آپ­ها نمایند.

اما این فرایند ساده نیست و صرف پیدا کردن روزنه­ها و زمینه­های مناسب برای کارآفرینی و ایجاد استارت­آپ­های فراملی کافی نیست، شرکت­ها قرار است وارد کشوری جدید با بافتی جدید شوند که این خود زمینه­ساز مسائل و مشکلات زیادی ازجمله ازلحاظ فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و غیره می­شود؛ بنابراین شرکت­هایی که قصد کارآفرینی بین ­الملل را در فراتر از مرزهای خوددارند باید بافت کشور موردنظر را به‌دقت بررسی کنند. درواقع برای بقا و به دست آوردن سود در بازارهای دارای مزایای فراوان، فراتر از مرزهای ملی بایستی خود را با این بافت­ها تطبیق دهند.

شرکت­های کارآفرین بین­ المللی به دلیل ورود به بازار پرتلاطم جهانی که به‌طور مداوم در حال تغییر و پیشرفت است کسب‌وکارهای خلاقانه­تر، نوآورتر و ریسک­پذیرتری را شکل می­دهند و راهی جز انعطاف­پذیری و همکاری گروهی و جمعی برای وفق دادن خود با محیط­های متفاوت با کشور خود ندارند و همه این­ها زمینه­ساز برتری و موفقیت بیشتر این شرکت­ها خواهد شد. آن­ها یاد می­گیرند چگونه روابط با مشتری را به‌خوبی مدیریت کنند و همچنین اعتبار و شهرت فراوانی را در این نوع کارآفرینی به دست می­آورند که حتی می­تواند زمینه­ساز گسترش فروش آن­ها در داخل کشور خود شود.

درنهایت، نمونه­ای از کارآفرینی بین ­المللی را می­توان ذکر کرد که Khanna, Palepu, and Sinha در سال 2013 در مقاله خود به آن اشاره‌کرده‌اند، آن­ها در مقاله خود به کارآفرینی شرکت سوزوکی ژاپن به‌صورت زیر اشاره‌کرده‌اند:

“سوزوکی ژاپن، یک تحول کیفیت را با ورود به هند در سال 1981 ایجاد کرد. نیاز خودروسازان برای حجم زیادی از قطعات باکیفیت بالا، تأمین­کنندگان محلی را به حرکت درآورد. آن­ها با فروشندگان سوزوکی در ژاپن تیم تشکیل دادند، گروه­های کیفیت تشکیل دادند و با متخصصان ژاپنی برای تولید محصولات بهتر کارکردند. در طول دو دهه آینده، جنبش مدیریت کیفیت جامع به دیگر صنایع در هند گسترش پیدا کرد. در سال 2004، شرکت­های هندی جوایز دمینگ را بیش از هر کشور دیگری در ژاپن دریافت کردند.  مهم­تر از آن، تأمین­کنندگان خودروی هندی در نفوذ در بازارهای جهانی موفق بودند مانندSundram Fasteners که به تأمین­کنندگان خودروساز بین ­المللی مانند GM ترجیح داده شد”.

در مثال بالا از شرکت سوزوکی نمونه­ای از کارآفرینی بین ­المللی آورده شد اما نکته جالب مثال بالا این بود که شرکت­های هندی مانند ساندرام فاستنرز پس از به دست آوردن بازار مربوطه نیز دست به کارآفرینی بین ­المللی زدند. درواقع آن­ها به سودآوری و مزایای فراوان این صحنه پی بردند. آن­ها حتی توانستند درصحنه رقابت بین ­الملل تا جایی پیش بروند که دیگر شرکت­های کارآفرین بین ­الملل را عقب برانند و شکست بدهند.

برای مطالعه بیشتر کارآفرینی بین المللی کلیک کنید

توسعه کارآفرینی بین­ المللی در کشورهای درحال‌توسعه

توسعه کارآفرینی بین­ المللی در کشورهای درحال‌توسعه

 

اقتصاد جهانی برای رشد مستمر و مداوم خود نیاز به افزایش و متنوع ساختن تولید دارد. درواقع تولید بیشتر و فناورانه­تر نتیجه فعالیت­های کارآفرینانه و گسترش استارت­آپ­ها است؛ بنابراین می­توان بیان کرد که رشد و توسعه کارآفرینی و فعالیت­های کارآفرینانه محرک رشد و توسعه تمام کشورها در جهان است. خط­مشی­های کشورهای توسعه­یافته و پیشرفته مبتنی بر رشد و توسعه کارآفرینی، سرعت بخشیدن به فعالیت­های کارآفرینانه و ایجاد تسهیلات برای ایجاد استارت­آپ­ها است.

در چند دهه اخیر رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها بر اساس شرکت­های دانش­بنیان و رشد و توسعه فعالیت­ها و فرآیندهای دانش­بنیان بوده است. شرکت­های دانش­بنیان و کارآفرین نه‌تنها باعث ایجاد ثروت و رفاه و از بین بردن فقر می­شوند بلکه باعث افزایش رقابت­پذیری بین­المللی اقتصادها نیز می­شوند؛ بنابراین، کشورهای توسعه‌یافته برای ایجاد رفاه و همین‌طور بقا درصحنه بازارهای بین­الملل نیاز به توسعه فعالیت­های کارآفرینانه و ایجاد شرکت­های دانش­بنیان دارند. درواقع شرکت­های کوچک و متوسط به‌عنوان نیروهای مولد کارآفرینی و توسعه اقتصادی محسوب می­شوند و بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته با استفاده از این شرکت­ها به رشد اقتصادی زیادی دست‌یافته‌اند.

فعالیت­های کارآفرینانه و رشد و توسعه کارآفرینی با مزیت­هایی مانند ایجاد اشتغال، ارائه خدمات و محصولات بازارها در سطح داخلی و بین­المللی و ایجاد ثروت و رفاه برای اقتصاد هر کشوری به‌خصوص کشورهای درحال‌توسعه مهم و حیاتی محسوب می­شود؛ اما همان­گونه که در بالا اشاره شد شرکت­­های دانش­بنیان و کارآفرین برای رقابت­پذیری در سطح بین­الملل مهم هستند، درواقع شرکت­های دانش­بنیان مفهوم کارآفرینی را از یک مفهوم انتزاعی به یک مفهوم عملی و کاربردی تبدیل می­کنند. به‌عبارت‌دیگر، کارآفرینان نقش حیاتی و ضروری در تحریک تبدیل یک اقتصاد سنتی با درآمد پایین به یک اقتصاد مدرن ایفا می­کنند. کشورهای درحال‌توسعه می­توانند با ایجاد کسب‌وکارهای دانش­بنیان و کارآفرین در سطح بین­المللی هم از مزیت کارآفرینی بهره گیرند و هم از مزیت حضور در بازارهای بین­المللی. کشورهای درحال‌توسعه با ایجاد شرکت­های جدید خارج از کشور و در سطح بین­المللی، جذب نیروی کار مازاد خود در این کسب‌وکارهای جدید از یک اقتصاد سنتی به سمت یک اقتصاد مدرن و پیشرفته بروند. این کار در کشورهای درحال‌توسعه بیش از همه توسط شرکت­های کوچک و متوسط دانش­بنیان صورت می­گیرد. این شرکت­ها نقش زیادی در افزایش نرخ اشتغال در کشورهای درحال‌توسعه دارند. به‌واقع کشورهای درحال‌توسعه با گسترش فرهنگ کارآفرینی در کشورهای خود و گسترش آن در خارج از مرزهای خود، تولید خود را افزایش می­دهند و افزایش تولید به معنای افزایش اشتغال و ایجاد ثروت و رفاه در این کشورها است. در کشورهای درحال‌توسعه، دولت بیشترین نقش را در ایجاد اشتغال دارد و این امر هزینه­های زیادی را بر آن تحمیل می­کند و کار آیی کمتری نیز دارد اما با گسترش فعالیت­های کارآفرینانه در مرزهای داخلی و خارجی این مسئولیت از دوش دولت برداشته می­شود و دولت تنها نقش راهنما و تسهیل­کننده را خواهد داشت و با هزینه­ی پایین­تر میزان اشتغال و تولید بیشتری ایجاد می­شود.

بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه به صادرات مواد خام وابسته هستند مانند کشورهای درحال‌توسعه و تولیدکننده نفت و فرآورده­های آن ازجمله ایران که این امر باعث می­شود که به قیمت این محصولات وابسته باشند و رشد و توسعه و اشتغال آن­ها نیز به این محصولات وابسته باشد. این‌یک نقطه‌ضعف بزرگ است و باعث می­شود شرکت­های این کشورها به دولت­های خود وابسته باشند و کمتر به خلاقیت و نوآوری بپردازند و وارد صحنه رقابت جهانی و بین­المللی می­شوند. در کشورهای درحال‌توسعه شرکت­ها تاکتیک­های اقتصادی خود را در داخل کشور خود تعریف می­کند و خدمات و تولیدات آن­ها کمتر به چالش کشیده می­شود؛ بنابراین این کشورها با دست زدن به فعالیت­های کارآفرینانه می­توانند شرکت­های خود را وارد صحنه رقابت جهانی و بین­المللی کنند و از این طریق سود و فروش بیشتری به دست آورند؛ اما فراتر از ایجاد سود و فروش بیشتر، شرکت­های کشورهای درحال‌توسعه با ورود به صحنه رقابت بین­الملل و فعالیت کارآفرینانه بین­الملل خود را وارد چالش­های این رقابت و بازار می­کنند و هم‌زمان با آن تهدیدات خود را شناسایی کرده و سعی در برطرف کردن آن­ها می­کنند و در کنار آن از فرصت­های جدید در این صحنه به نحو احسن استفاده می­کنند. درواقع کشورهای درحال‌توسعه اگر بخواهند پیشرفت و توسعه اقتصادی را تجربه کنند باید کارآفرینی بین­الملل را با تمام سختی­ها و چالش­هایش بپذیرند.

ورود به صحنه بین­الملل و رقابت با رقبای دارای پیچیدگی بیشتر، شرکت­های کشورهای درحال‌توسعه را کارآزموده­تر، رقابتی­تر و خلاق­تر خواهد کرد و این امر خود زمینه­ساز به دست آوردن فناوری­ و دانش روز خواهد بود؛ جای تردید نیست که با کسب فناوری و دانش مدرن، این شرکت­ها هم کار را برای خود آسان­تر می­کنند و هم باعث ایجاد رفاه در کشورهای خود می­شوند؛ بنابراین، کشورهای درحال‌توسعه و شرکت­های آنان برای استفاده از فناوری روز و ایجاد ثروت، تولید و رفاه نا گریز به ورود به صحنه رقابت کارآفرینی بین­الملل هستند. درواقع اگر وارد صحنه کارآفرینی بین­­الملل نشوند دچار سکون و عدم خلاقیت شده که این امر منجر به فرسودگی و افزایش زیان و کاهش سود و فروش می­شود و رفاه در این کشورها کاهش می­یابد.

 

دکتر فاطمه عسکری پژوهشگر حوزه کارآفرینی

 

مقدمه‌ای بر حوزه پژوهشی کارآفرینی بین‌المللی

مقدمه‌ای بر حوزه پژوهشی کارآفرینی بین‌المللی

 

اصولاً تحقیقاتی که درزمینه کارآفرینی بین­ المللی صورت گرفته است بر دو جنبه متمرکز هستند؛ بخشی از این تحقیقات تنها به بررسی کارآفرینی در کشورهای مختلف می­ پردازند و رفتارهای کارآفرینانه و نوآورانه را در کشورها و فرهنگ­های مختلف مقایسه می­کنند؛ اما بخش دیگری از این تحقیقات متمرکز بر افرادی هستند که به فراتر از مرزهای خود می­روند و به فعالیت­های خلاقانه و کارآفرینانه            می­پردازند تا بتوانند به خلق و ایجاد محصولات جدید و نوآورانه بپردازند و از فرصت­های موجود در آن­سوی مرزهای خود استفاده کنند.

درواقع، ازآنجاکه بسیاری از سازمان و شرکت­ها از آغاز تأسیس و شروع به کار خود به دنبال کسب مزیت رقابتی حاصل از فروش در فراتر از مرزهای خود هستند بنابراین تفکر کارآفرینی بین­ المللی در ابتدای کار خود مورد استقبال زیادی از سوی شرکت­ های مختلف و محققان و پژوهشگران قرار گرفت.

با مرور مقالات مختلف می­توان بیان کرد که کارآفرینی بین ­المللی فرایند تشخیص، اتخاذ، ارزش ­گذاری و بهره‌برداری و استفاده از   فرصت­ها و مزیت­های حوزه بین‌الملل و با عبور از مرزها به‌منظور ایجاد کالاها و خدمات جدید است. در این تعریف عبارت عبور یا گذشتن از مرزها مهم است. ویژگی و مشخصه مهم کارآفرینی بین­ المللی همین عبارت است یعنی کارآفرینان بین­ المللی به دنبال کسب فرصت­های جدید به فراتر از مرزهای خود قدم می‌گذارند و بدین واسطه به سود و مزایا و همچنین مزیت­های رقابتی نسبت به رقبای خود در داخل و خارج دست پیدا می­کنند. خیلی از شرکت­ها و سازمان­ها که در داخل کشور خود دچار زیان شده و یا هزینه­ های تولید آن­ها بالا است می­توانند به‌واسطه کارآفرینی بین­ المللی سود خوبی به دست آورند و با ایجاد استارت­اپ­ های جدید در فراتر از مرزهای خود با هزینه پایین­ تر به سودهای هنگفت برسند. درواقع، گاه ممکن است، شرکت­ها پس از مدتی و به دلیل کاهش فروش و یا از رده خارج شدن و منسوخ شدن محصولات خود در بازارهای داخلی به سمت بین­ المللی شدن و بازارهای خارجی بروند. اما ورود به عرصه کارآفرینی بین­ المللی باعث  می­شود تا شرکت­ها مهارت­ها و توانایی­ های خود را افزایش داده و بتوانند به مزیت رقابتی زیاد و سودآوری و فروش بیشتر دست یابند. آن­ها در این عرصه و گستره بزرگ جهانی ناگزیر به خلاقیت، نوآوری، بهبود مهارت­ها و توانایی­ های خود به‌خصوص در برخورد با مشتری و تشخیص نیازهای مشتریان خود دارند و این امر خود زمینه­ ساز توانمند شدن، بهبود و توسعه شرکت­ها را فراهم می­کند.

از مزیت­ های کارآفرینی بین­ المللی این است که می­توان به انتخاب مناطق و کشورهایی پرداخت که هزینه­ های تولید و هزینه­ های نهایی محصولات و غیره در آن­ها پایین­ تر است یا مزیت­ های خاصی دارند که در درون مرزها این مزیت وجود ندارد یا اندک است. در این راستا و برای شناسایی و کشف فرصت­های جدید فراتر از مرزهای خود، شرکت­ها باید به تجربیات گذشته و به بافت و حوادث و رویدادهای خارجی توجه کنند. آن­ها بایستی به دنبال روزنه­ ها و تقاضاهای پنهان در بافت بین­ المللی و خارجی بپردازند و پس از ارزش­گذاری بر این فرصت­ها اقدام به ایجاد استارت­اپ­ ها نمایند.

اما این فرایند ساده نیست و صرف پیدا کردن روزنه­ ها و زمینه­های مناسب برای کارآفرینی و ایجاد استارت­آپ­های فراملی کافی نیست، شرکت­ها قرار است وارد کشوری جدید با بافتی جدید شوند که این خود زمینه­ساز مسائل و مشکلات زیادی ازجمله ازلحاظ فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و غیره می­شود؛ بنابراین شرکت­هایی که قصد کارآفرینی بین­الملل را در فراتر از مرزهای خوددارند باید بافت کشور موردنظر را به‌دقت بررسی کنند. درواقع برای بقا و به دست آوردن سود در بازارهای دارای مزایای فراوان، فراتر از مرزهای ملی بایستی خود را با این بافت­ها تطبیق دهند.

شرکت­های کارآفرین بین­ المللی به دلیل ورود به بازار پرتلاطم جهانی که به‌طور مداوم در حال تغییر و پیشرفت است کسب‌وکارهای خلاقانه­ تر، نوآورتر و ریسک­ پذیرتری را شکل می­ دهند و راهی جز انعطاف­ پذیری و همکاری گروهی و جمعی برای وفق دادن خود با محیط ­های متفاوت با کشور خود ندارند و همه این­ها زمینه­ ساز برتری و موفقیت بیشتر این شرکت­ها خواهد شد. آن­ها یاد می­گیرند چگونه روابط با مشتری را به‌خوبی مدیریت کنند و همچنین اعتبار و شهرت فراوانی را در این نوع کارآفرینی به دست می­ آورند که حتی        می­تواند زمینه­ ساز گسترش فروش آن­ها در داخل کشور خود شود.

درنهایت، نمونه­ ای از کارآفرینی بین­ المللی را می­توان ذکر کرد که کانا، پالئپو و سینها[1] در سال 2013 در مقاله خود به آن اشاره‌کرده‌اند، آن­ها در مقاله خود به کارآفرینی شرکت سوزوکی ژاپن به‌صورت زیر اشاره‌کرده‌اند:

“سوزوکی[2] ژاپن، یک تحول کیفیت را با ورود به هند در سال 1981 ایجاد کرد. نیاز خودروسازان برای حجم زیادی از قطعات باکیفیت بالا، تأمین ­کنندگان محلی را به حرکت درآورد. آن­ها با فروشندگان سوزوکی در ژاپن تیم تشکیل دادند، گروه­های کیفیت تشکیل دادند و با متخصصان ژاپنی برای تولید محصولات بهتر کارکردند. در طول دو دهه آینده، جنبش مدیریت کیفیت جامع به دیگر صنایع در هند گسترش پیدا کرد. در سال 2004، شرکت­های هندی جوایز دمینگ[3] را بیش از هر کشور دیگری در ژاپن دریافت کردند. مهم­تر از آن، تأمین­کنندگان خودروی هندی در نفوذ در بازارهای جهانی موفق بودند مانند ساندرام فاستنرز[4] که به تأمین­کنندگان خودروساز بین­المللی مانند GM ترجیح داده شد”.

در مثال بالا از شرکت سوزوکی نمونه­ای از کارآفرینی بین­المللی آورده شد اما نکته جالب مثال بالا این بود که شرکت­های هندی مانند ساندرام فاستنرز پس از به دست آوردن بازار مربوطه نیز دست به کارآفرینی بین­المللی زدند. درواقع آن­ها به سودآوری و مزایای فراوان این صحنه پی بردند. آن­ها حتی توانستند درصحنه رقابت بین­الملل تا جایی پیش بروند که دیگر شرکت­های کارآفرین بین­الملل را عقب برانند و شکست بدهند.

 

نویسنده : دکتر فاطمه عسکری / پژوهشگر حوزه کارآفرینی