ارائه روشی برای هوشمندسازی داده‌ها

ارائه روشی برای هوشمندسازی داده‌ها

ارائه‌ی روشی برای هوشمندسازی داده‌ها توسط پژوهشگران دانشکده‌ی مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات

پژوهشگران دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به ارائه‌ی روشی برای هوشمندسازی داده‌ها شدند.

دکتر مرتضی سرگلزایی جوان اظهار داشت: “روند توسعه پیشرفت‌های حوزه فناوری اطلاعات نشان میدهد که دنیای ما در حال تبدیل‌شدن به یك محیط فراگیر ازنظر ارتباطات و محاسبات می‌باشد. این محیط برمبنای سرویسدهندگانی بنا نهاده شده است كه سرویسهای موردنیاز مشتریان را به‌صورت فراگیر و هوشمند ارائه می‌كنند‎. آنچه یک سرویس الکترونیکی را از یک سرویس هوشمند متمایز می‌کند، داده و اطلاعات است. در سرویسهای الکترونیکی هدف اصلی افزایش بهرهوری با استفاده از اتوماسیون فرآیندهاست که درنتیجه تعامل سامانه با محیط داده‌های مختلفی تولید و انباشته می‌شود؛ اما در سرویسهای هوشمند، داده‌ها مورد پردازش قرارگرفته و به سرویسهای جدیدی با ارزش‌افزوده بیشتر تبدیل می‌شوند. موج جدید این سرویس‌های هوشمند که به‌این‌ترتیب با استفاده از پردازش و فرآوری داده‌ها توسعه مییابند، باعث به وجود آمدن فرصت‌ها و مزایایی شده كه زندگی روزمره‌ی ما را نسبت به گذشته بهبود خواهند بخشید. در چنین شرایطی، افزایش حجم داده و اطلاعات با روند روبه رشد نفوذ فناوری اطلاعات در زندگی مردم در قالبهای مختلفی نظیر برنامهها و سرویسهای تحت وب، شبکههای اجتماعی، تجهیزات سیار، حسگرها و اینترنت اشیاء، سبب شده است که رویکردهای سنتی حل مسائل جای خود را به رویکردهای مبتنی بر کلان داده بدهند”.

ایشان در ادامه گفت: “مشکلی که در حال حاضر برای حل مسائل در حوزه کلان داده وجود دارد، نبود یک چارچوب فرمال برای توصیف و به اشتراکگذاری دانش در راستای خودکارسازی فرآیندهای مرتبط با فرآوری داده‌ها می‌باشد. این موضوع باعث شده است که بسیاری از مسائل با الگوریتمهای موردی نظیر یادگیری ماشین به‌صورت جعبه سیاه حل شوند بهگونهای که امکان نظارت و ردگیری خروجیها براساس داده‌های ورودی و یا بازتولید نتایج توسط یک شخص ثالث و یا به اشتراک‌گذاری دانش یک دامنه بین خدمات و کاربردهای مختلف به‌سادگی امکان‌پذیر نیست و در بسیاری از موارد غیرقابل امکان است. در صورت وجود چارچوبی که بتوان به‌صورت فرمال مسائل و راهکارهای مبتنی بر کلان داده را توصیف کرد می‌توان انتظار داشت که تأثیر قابل‌توجهی در فرآوری عمیقتر داده‌ها جهت ارائه نسل جدیدی از خدمات هوشمند داشته باشد”.

برای هوشمندسازی داده‌ها از چارچوب اولیه توصیف منابع در وب استفاده‌شده و پیشنهاد‌هایی بر روی آن مطرح شده است که بتوان داده‌ها را هوشمند کرد. این مجموعه پیشنهاد‌ها، تحت عنوان چارچوب توصیف داده‌های هوشمند مطرح شدند. پس از ارائه‌ی چارچوب هوشمندسازی داده‌ها، شیوه بازنمایی، روابط بین داده‌ها و قابلیت‌های جدیدی که به‌واسطه هوشمندسازی به دست میآید به‌صورت فرمال مورد بررسی قرارگرفته و اثبات‌های مربوطه به‌صورت ریاضی و منطق انجام شده است.

وی افزود: “برای ایجاد یک دید مناسب در خصوص کلان داده و اهمیت آن، جامعهای را تصور کنید که در آن جمعیت به‌طور نمایی در حال افزایش است، اما خدمات و زیرساختهای عمومی آن نتواند پاسخگوی رشد جمعیت باشد و از عهده مدیریت آن برآید. چنین شرایطی در حوزه داده در حال وقوع است؛ بنابراین نیازمند توسعه زیرساختهای فنی برای مدیریت و پردازش داده میباشیم. دستیابی به این توانمندی معادل است با شرایطی که مثلاً بتوانیم هنگامی‌که با اطلاعات بیشتری در حوزه سلامت مواجه باشیم با بازدهی بیشتری سلامت را ارتقا دهیم یا در شرایطی که خطرات امنیتی افزایش پیدا می‌کند سطح امنیت بیشتری را فراهم کنیم یا این‌که وقتی با رویدادهای بیشتری ازنظر آب و هوایی مواجه باشیم توان پیشبینی دقیق‌تر و بهتری را به دست آوریم یا در دنیایی با خودروهای بیشتر، آمار تصادفات و حوادث را کاهش دهیم یا درحالی‌که تعداد تراکنش‌های بانکی، بیمه و مالی افزایش پیدا کند، تقلب کمتری را شاهد باشیم یا با منابع طبیعی کمتر، به انرژی بیشتر و ارزان‌تری دسترسی داشته باشیم و بسیاری موارد دیگر از این قبیل که اهمیت پنهان کلان داده را نشان میدهد.

به‌طورکلی، توصیف مسائل و راهکارهای حوزه کلان داده به زبان فرمال می‌تواند باعث شتابدهی به نوآوری و توسعه در صنایع و حوزههای مختلف شود. این موضوع در ارائه‌ی خدمات و برنامههای کاربردی هوشمند بسیار سودمند خواهد بود. مدل پیشنهادی که در اینجا برای هوشمندسازی داده‌ها ارائه شده است، چارچوبی را فراهم می‌کند که قابلیت توصیف و به اشتراکگذاری ارتباطات بین داده‌ها را به‌صورت صریح امکان‌پذیر میسازد. این چارچوب فراتر از معنای داده‌ها و ارتباطات بین آن‌ها، امکان پیادهسازی مدل‌ها و الگوهای رفتاری و تعاملی داده‌ها با همدیگر را نیز فراهم می‌کند. همچنین، این قابلیت وجود دارد که ضمن توصیف معنای داده‌ها، امکان پردازش آنها مستقل از برنامههای کاربردی در مقیاسهای مختلف وجود داشته باشد. پشتیبانی از اجرای عملیات داده‌محور نظیر تبدیلات دادهای، همجوشی داده‌ها و نیز مدیریت اصالت داده ازجمله کارکردهای مدل پیشنهادی است”.

ایشان، به‌عنوان نکته‌ی پایانی، در مورد آینده‌ی فعالیت در حوزه‌ی فناوری اطلاعات به این نکات اشاره کرد:

“داده و اطلاعات، نقش مهمی در زندگی امروز دارند. اگرچه با تبدیل داده‌ها به سرویس می‌توان تصمیمات هوشمندانهتری را در زندگی روزمره اتخاذ کرد، اما به دلیل آن‌که در همه‌ی امور، حجم بالایی از اطلاعات ما را احاطه کرده است، امکان پردازش به‌موقع اطلاعات و بهرهبرداری از تمام ارزشها و ظرفیتها وجود ندارد. حجم بسیار زیاد دادهای که از منابع مختلف توسط سنسورها، تجهیزات، اشخاص، سازمانها و دولتها تولید می‌شود، پیوسته به این مشکل دامن میزند. امروزه تقریباً در همه‌ی سازمان‌ها نیاز به فرآوری داده‌های کلان برای بهبود فرآیندهای کسب‌وکار و ارائه خدمات هوشمند مطرح می‌شود و بازار این حوزه، هم در ایران و هم در جهان به‌سرعت در حال گسترش است؛ بنابراین، فرصت‌های شغلی خوبی برای کسانی که در این حوزه کار می‌کنند حداقل تا یک دهه‌ی آینده وجود خواهد داشت”.