تفکر خلاق چیست؟

مهارت تفکر خلاق (Creative Thinking) مهارتی است که شخص با کمک حل مسئله و تصمیم گیری از افکار یا روابط نو برخوردار شده و قدرت کشف و انتخاب راه حل‌های جدید را پیدا می‌کند. خلاقیت می‌تواند در اشکال زیر خود را نشان دهد:

خلاقیت به عنوان یک تولید: اختراعات، پیشرفت‌های پزشکی، کارهای هنری، اصول و قوانین علمی از جمله تولیدات خلاق محسوب می‌شوند.
خلاقیت به عنوان یک فرایند: طبق این توصیف، خلاقیت فرایندی است که فرد با آن درگیر می‌شود حتی اگر به تولید چیز خاصی منجر نگردد. همه افراد می‌توانند عملکرد خلاقی داشته باشند. عملکرد خلاق شامل فکر کردن، صحبت کردن، بازی، نوشتن، رقصیدن، آواز خواندن، نواختن موسیقی، آزمایش و دستکاری کردن ایده‌ها و اشیا باشد. خلاقیت در کودکان در سال‌های اولیه زندگی بیشتر مبتنی بر فرایند است. یعنی کودک، یک نقاشی را شروع می‌کند اما آن را کامل نکرده و رها می‌کند.
خلاقیت بعنوان یک مهارت: خلاقیت برای شکوفایی نیاز به تمرین دارد. به عنوان مثال مهارت در بازی تنیس بدون تمرین به سرعت از بین می‌رود. بدون تمرین توانایی نوشتن، موسیقی، آواز، رقص، نقاشی و بسیاری دیگر … ممکن است متوقف شود.
خلاقیت به عنوان ویژگی‌های شخصیتی: برخی از محققان ویژگی‌هایی را برای افراد خلاق مطرح می‌کنند. این ویژگی‌ها عبارتند از: جسارت، کنجکاوی، انعطاف‌پذیری، استقلال، درونگرایی، ناهمنوایی، شوخ طبعی، گرایش به تجربه کردن و…. .

ویژگی‎های افراد دارای تفکر خلاق

علاقمند به نوآوری، پیچیدگی و اتخاذ تصمیم مستقل هستند.
پدیده‎ها و اشیا پیچیده را به پدیده‎های ساده ترجیح می‌دهند.
مایل‎اند خود تصمیمی مستقل اتخاذ کرده از پیروی و اطاعت از دیگران تا حدی دوری می‎کنند.
می‎توانند میان جنبه‎های مختلف پدیده‎ها وحدت ایجاد کنند.
می‎توانند میان تفکر منطقی و تفکر غیرمنطقی یا پدیده‎های خیالی و پدیده‎های عینی نیز هماهنگی ایجاد کنند.
افراد خلاق با انگیزه‎های درونی بیشتر سروکاردارند تا با محرک‌های بیرونی مثل شهرت، پول و مقام
افراد خلاق، راه‌هایی را جست و جو می‌کنند که از طریق آن بتوانند فکر خود را به سوی ایده‌های نو و تازه هدایت کنند.
برای تجربه جایگاه ویژه‌ای قایل است و به علت موفقیت‌ها و شکست‌ها می‌اندیشد نه به اثر آنها
فکر کردن در آرامش را برای خود استراحت تلقی می‌کنند.
فرد خلاق کنجکاو و پرسشگر است، پیرامون یک موضوع یا پدیده سوال‌های متعددی را خلق می‌کند و از افراد آگاه ومتخصص می‌پرسد.
درصدد بهترین راه حل ها یا کمترین هزینه فکری، زمانی و مالی است.
به مسایل، موقعیت، اشیا و چیزهایی دقت می‌کند که از دید دیگران مورد غفلت قرار گرفته‌اند.
تمایل دارند نزد دیگران به داشتن نظرات تند و احمقانه شهرت داشته باشند.
کارهای آنها با اظهار نظر اینکه از موضوع پرت هستند مشخص می‌شود.
شوخ‌ طبعی و بذله‌گویی از صفات بارز این افراد است.
به راه حل هایی می اندیشند که ممکن است از دید دیگران اهمیت چندانی نداشته باشد.
از ربط ایده‌ها و تجربیات مختلف، نتایج جدیدی را می‌گیرند.
افکار و عقاید خود را به راحتی مطرح می‌کنند و از مواجه با عقاید مختلف استقبال می‌کنند.
برای حل مسایل و مشکلات راه‌های مختلف را بررسی و تا رسیدن به نتیجه دلخواه تلاش می‌کنند.
خود را محدود به نظرات دیگران نمی‌نمایند، حصار هر آن چه بود و هست را می‌شکنند.
از قدرت تصویر سازی ذهنی بالایی برخودارند.
مثبت نگر و پرانرژی هستند.
سوال وجواب‌های غیر عادی و عجیب و غریب در آنها بیشتر دیده می‌شود.