جانشين پروري در آموزش عالي

جانشين پروري در آموزش عالي

گسترش سريع جهانی‌شدن، فشارهاي زيادي بر سازمان‌ها وارد می‌آورد و بسياري از مديران می‌آموزند كه يكي از ویژگی‌های سازمانی‌های موفق، توانايي آن‌ها در شناسايي، پرورش و استفاده بهينه از افراد مستعد رهبري است. چنين رهبراني می‌توانند اهداف راهبردي و بلندمدت سازمان را تشخيص داده و محقق سازند.  ازاین‌رو در برخي از سازمان‌ها طرح‌های برنامه‌ریزی جانشين پروري براي اطمينان از تداوم رهبري موفق اجرا می‌شود، زيرا مديران ارشد اين سازمان‌ها اعتقاددارند كه جانشين پروري، موفقيت آينده سازمان را تضمين می‌کند.

تعريف جانشين پروري

راث ول جانشين پروري را این‌گونه تعريف می‌کند: كوشش سنجيده و نظام‌مندی كه مديران سازمان براي حصول اطمينان از تداوم رهبري و مديريت در پست‌های اصلي و نگهداري و پرورش سرمایه‌های فكري و علمي به‌منظور تشويق افراد به ارتقاء انجام می‌دهند.

لزوم جانشين پروري در آموزش عالي

در ادامه بحث حاضر باید گفت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي نيز از اين تحولات در امان نبوده‌اند و اخیراً با گستره‌ای از چالش‌های توسعه مديريت روبرو هستند،  علاوه بر آن فشار جهت جايگزين پروري مديراني كه پست خود را ترك می‌کنند و تأثيرات محيطي كه نقش‌ها و مسئولیت‌های مديران آموزش عالي را پیچیده‌تر نموده، منجر به كاهش داوطلبان شده است. از جهتي مديريت اثربخش در شرايط متلاطم نيز، نيازمند مديراني با توانمندی‌هایی است كه موجب ايجاد حس تناسب بين نيازهاي سازماني و تأثير محيطي شوند.  به‌عبارت‌دیگر سازمان‌ها نيازمند مديراني هستند كه بتوانند به مجموعه كمك كنند تا در مواجهه با تأثيرات نيرومند محيطي، خود را وفق داده و واكنش مناسب و به‌موقع نشان دهند و بادوام باقي بماند.

دانشگاه‌های ایران در سال‌های گذشته تلاش کردند از نسل اول آموزش عالی که اولویت آن تنها تربیت نیروی متخصص بود به نسل دوم دانشگاه‌ها که هدف آن پژوهش و تولید علم بود حرکت کنند و امروز نیز به دنبال دستیابی به نسل سوم آموزش عالی به معنای تربیت نیروی انسانی کارآفرین و مرتبط با صنعت هستند. بنابراين با توجه به نقش خطير نظام آموزشي در جامعه و تنوع خدمات و فعالیت‌های آن، ضروري است كه منابع انساني عظيمي در اختيار اين نظام قرار بگيرد، چراکه از برونداد سازمان‌های آموزشي به‌عنوان درونداد سازمان‌های ديگر استفاده می‌شود.  در شمارگان بعدی نشریه دانشگاه کارآفرین به مصادیقی منحصربه‌فرد  از جانشین پروری در آموزش عالی نوین دنیا  اشاره و به مصاحبه با ذینفعان این حوزه، خواهیم پرداخت.

دکتر حسن کمالو – مدرس دانشگاه و معاون منابع انسانی شرکت پخش رازی