Hp؛ کارآفرینی با مدیریت هدفمند

اگر شما کارکنان را باور کنید، به امیدشان باور داشته باشید، در رؤیاهایشان مشارکت کنید و بگذارید به‌طور کامل از استعدادهایشان استفاده کنند، آن‌ها می‌توانند کارهای بزرگی انجام دهند. این همواره همان راز “راه HP” بوده و خواهد بود. ویژگی راه HP، نوآوری، صداقت، درستی و احترام است (از گفته‌های فیورینا کارولینا، مدیرعامل اسبق HP).

آنچه در تاریخچه شرکت اچ پی دیده می‌شود آن است که همه‌چیز از یک رؤیای مشترک دو دانشجوی همکلاس در دانشگاه استنفورد آغاز می‌شود. همت، تلاش، سخت‌کوشی و درایت این دو نفر، یعنی دیوید پکارد و ویلیام هیولت باعث می‌شود که سرمایه اولیه ۵۳۸ دلاری شرکت، اکنون پس از گذشت حدود ۷۰ سال به نزدیک ۹۰ میلیارد دلار برسد و فعالیت شرکت، بیش از ۱۶۰ کشور را در حوزه جهانی در برگیرد.

تولد شرکت اچ پی با تولد دره سیلیکون همراه شد، زیرا اچ پی اولین شرکت حوزه صنعت الکترونیک بود که در منطقه کالیفرنیا تأسیس شد و سنگ بنای تأسیس و تکثیر ده‌ها و صدها شرکت دیگر از این نوع گذاشته شد. به همین جهت است که گاراژ کوچک محقری که هیولت و پکارد اولین محصول تولیدی شرکت خود را در آنجا تولید کردند، اکنون نه‌تنها به‌عنوان نماد شرکت اچ پی، بلکه به‌عنوان خاستگاه و محل تولد دره سیلیکون شناخته می‌شود. ویلیام هیولت و دیوید پکارد دو دانشجوی مهندسی برق دانشگاه استنفورد، در سال ۱۹۳۴ فارغ‌التحصیل شدند. آن‌ها در سال‌های آخر دانشگاه با یکدیگر آشنا شدند و تحت سرپرستی پروفسور ترمن (رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه استنفورد که استادان و فارغالتحصیلان استنفورد را به راه‌اندازی شرکت‌هایی درزمینه توسعه فناوری‌های پیشرفته تشویق می‌کرد) پروژه تحصیلی مشترکی را انجام می‌دادند. همین پروژه که اولین محصول شرکت آن‌ها را به دنبال داشت باعث شد دو یا سه سال بعد از فراغت از تحصیل که پکارد برای کار به جنرال الکتریک رفت و هیولت کارشناسی ارشد دانشگاه MIT را گرفت، آن‌ها را با هم آشنا سازد و با تشویق استاد مشترک خود، راه تأسیس شرکت آن‌ها را باز کند. در پي اين تصميم در يکم ژانويه 1939، شرکت هيولت پکارد با پرتاب سکه براي تشخيص نام شرکت، تأسيس می‌شود. سرمایه اولیه شرکت بیش از چند صد دلار نبود که استاد ترمن در اختیار آن‌ها قرار داد و شرکت در گاراژ خانه پدری دیوید پکارد در پالوآلتو در نزدیکی دانشگاه استنفورد، شروع به کارکرد.

پس از مدت کوتاهي اولين محصول اين شرکت نوظهور، توليد می‌شود. يک دستگاه اوسيلاتور بسيار ساده که به نام HP200A نام‌گذاری شد (اوسيلاتور ابزار ساده‌ای براي تست دستگاه‌ها و لوازم الکترونيک است). دستگاه، مکانيزم ساده‌ای داشت ولی براي آن زمان آن‌قدر خوب بود که شرکت ديزني، هشت دستگاه از مدل HP200B آن را سفارش داد که اين خود موفقيت بسيار بزرگي براي اين شرکت در آن سطح بود. در اين سال شرکت هيولت پکارد، دو نفر کارمند (بيل و ديو) و مبلغي حدود پنج هزار دلار سود، داشت.

تصویر بالا نشان‌دهنده گاراژی تاریخ‌ساز است، که در انقلاب فناوری اطلاعات آمریکا و جهان، توسط رهبران HP به‌عنوان کارگاهی برای آغاز فعالیت خود در دهه پنجاه میلادی قرن بیستم به کار گرفته شد.

محصول تازه شرکت، تحسين مهندسان و متخصصان الکترونيک را به دست آورده بود و کم‌کم داشت نام اين شرکت نوظهور را بر سر زبان‌ها می‌انداخت (در همين دوران، جنگ جهانی دوم شروع‌شده بود). با توجه به کيفيت بالاي ساخت محصولات هيولت پکارد، ارتش امريکا سفارش طراحي و ساخت ابزار دقيقي را براي مديريت و کنترل جنگ‌افزارها به‌خصوص دستگاه‌هایی براي بمباران و پرتاب موشک به اين شرکت داد.

پیشرفت‌ها همچنان ادامه داشت و HP موفق به ساخت اولين ساختمان اختصاصي خود شد و بر تعداد و تنوع محصولات خود افزود. با پيشرفت اين شرکت و رشد روزافزوني که داشت، بيل و ديو سيستم مديريتي جديدي در شرکت اجرا کردند. بر اساس اين سيستم، فرهنگ مديريتي اين شرکت که يک فرهنگ باز با تأکيد بر نوآوري، خلاقيت و تشويق کارمندان به پيشرفت بود، همگي می‌توانستند در ترقي شرکت سهيم باشند و به‌صورت غیرمستقیم به سمت راندمان کاري بالاتر سوق داده می‌شدند. همچنين در اين برهه زماني استفاده از نوآوري و فناوری‌های روز، به‌عنوان يک اصل در نظر گرفته شد. بيل و ديويد شرکت را با روشي مديريت می‌کردند که بعدها به نام مديريت هدفمند نام‌گذاری شد. از یک‌سو آزادی‌هایی که به کارمندان داده می‌شد و از سوي ديگر، اهدافي که به‌وضوح براي کارکنان تعريف می‌شد و آزادي عملي که هر کارمند براي رسيدن به آن هدف داشت، همگي باعث رشد روزافزون اين شرکت و ترقي آن بود. سیاست درهای باز و توجه به منابع انسانی و مدیریت بر اساس حضور در محل انجام فعالیت‌ها، ازجمله نکات مدیریتی بود که در سبک رهبری HP تجلی‌یافته بود.

در پي تصميم مديران در سال 1957 ميلادي،HP به يک شرکت سهامي عام تبديل شد. در پي اين تبديل بيل و ديو براي احترام گذاشتن به کارمندان و طي يک اقدام غیرمعمول و کاملاً تعجب‌برانگیز سهام شرکت را به‌صورت کمک بلاعوض به کارمندان واگذار کردند. در اين دهه HP دفاتر متعددي را داير کرد، اما مرکزيت آن همچنان در پالوآلتو بود. اچ پی فرهنگ جهانی‌سازی را اجرا کرد و مديران در پي تأسيس دفاتر و شرکت‌هایی در اروپا بودند. در آغاز دهه پنجاه ميلادي، کارمندان شرکت، 215 نفر و سودآوري شرکت بيش از 5/5 ميليون دلار بود و در پايان دهه، تعداد کارمندان بيش از ده برابر يعني 2378 نفر و سود شرکت به رقم غیرقابل‌باور 48 ميليون دلار رسید. دهه شصت براي اين شرکت همچون دهه‌های قبلي با پيشرفت روزافزون همراه بود. طي اين ده سال اچ پی همچنان محصولات الکترونيکي خود را توليد می‌کرد و در همين حين شعب خود را نيز گسترش می‌داد. با گسترش حوزه‌های کاري به توليد تجهيزات الکترونيکي پزشکي و همچنين تجهيزات الکترونيکي براي آناليز کردن امواج و سیگنال‌ها پرداخت و در ادامه اولين کامپيوتر خود را ساخته و آن را توسعه داد، اين کامپيوتر HP2116A نام داشت؛ اما موضوع این اســت كه فكر ســاخت این دستگاه به‌صورت معجزه‌آسا به ســر آن‌ها نیفتاده بــود كه آن را در گاراژ پیاده كننــد. رد این تولید موفق را می‌توان تا رسیدن به موضوع پایان‌نامه كارشناسی ارشد هیولت در دانشگاه استنفورد دنبال كرد.

امروزه ، پس از ادغام اچ پی و کمپک شرکت اچ پی به‌عنوان رقیب سرسخت آی.بی.ام به‌عنوان دومین قطب عظیم صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهان مطرح است. به‌عنوان یک شرکت جهانی که کسب‌وکار در آن با بیش از ۱۰۰ زبان دنیا انجام می‌شود، مقام اول را در تولید و عرضه چاپگرهای لیزری جوهرافشان و نیز عرضه سرورهای مختلف و سیستم‌های حافظه رایانه و مقام دوم را در تولید رایانه‌های جیبی ، شخصی و کیفی، رومیزی داراست. همچنین در حال حاضر شرکت اچ پی بزرگ‌ترین شرکت در دره سیلیکون و از عظیم‌ترین شرکت‌های فناوری اطلاعات در جهان با ۱۲۵ هزار عضو و ۵۰ میلیارد دلارفروش سالانه است. پیشتازی شرکت جنبه دیگری نیز داشته است و آن ابداع شیوه مدیریتی است که به سبک سیلیکون موسوم شده و متفاوت از سبک‌های پیشین مدیریت و حاوی نکات درس‌آموز بسیار است. سخنی که دیوید هیولت در سال ۱۹۹۰ بر زبان آورد بی‌تردید حقیقتی آشکارا در خود داشت. او گفت: “وقتی به گذشته کاری خود می‌نگرم، مفتخرم به اینکه شرکتی را تأسیس کرده‌ام که باارزش‌ها، عملیات و موفقیت‌هایش به راه دیگر شرکت‌ها اثر گذاشته است”. به‌راستی نیز چنین است. برخی از قوانین مدیریتی شرکت HP :

باور کنید که می‌توانید دنیا را تغییر دهید؛
سریع کارکنید، جعبه‌ابزار را قفل نکنید، همه‌وقت کارکنید؛
بدانید چه موقع به تنهایی کارکنید و چه موقع دسته جمعی؛
به کارکنان و همکاران خود اعتماد کنید؛
ایده‌ها را مشارکتی سازید؛
سیاسی نباشید، کاغذبازی نکنید؛
مشتری است که مشخص می‌کند کیفیت کار چگونه باید انجام شود؛
راه‌های متفاوتی برای کار کردن اختراع کنید؛
هرروز دین خویش را ادا کنید؛
باور کنید که در صورت باهم بودن هر کاری می‌توان انجام داد.

اما شرکت HP علاوه بر این‌ها، به دلیل توانایی در رهبری خوب کارکنان و تأثیر مثبت بر اجتماع، به‌عنوان یک مدل موفق از مدیریت شــرکت مطرح است. این مدل موفق برای کسب‌وکار و فرمول جذاب برای موفقیت، از همان ابتدا الگوی تمام‌عیار سایر شرکت‌های دره سیلیکون شد. مدل مدیریتی و راهبردی HP که متکی و متعهد به نوآوری، مشتری مداری و ارتباطات است، “راه HP ” نامیده می‌شود؛ مدلی که علی‌رغم بیش از 65 سال فعالیت و تغییرات مداوم، هنوز موفق باقی‌مانده است، درحالی‌که در این مدت شرکت‌های بسیاری منحل شده است. اصول این رویکرد مدیریتی در میراث مکتوب دیوید پکارد یعنی کتاب «راه: HP چگونه هیولت و من شرکت خود را ساخته‌ایم» ارائه‌شده است. پایه‌های این مدل عبارت است از:

اعمال مدیریت از طریق حضور در محل انجام فعالیتها و نظارت بر آن‌ها
تمرکز بر رضایت کارکنان به‌عنوان منبع موفقیت شرکت؛
وجود ارتباط باز بین مدیران و کارکنان.

به‌هرحال هیولت و پکارد بافکر و همت خود در تأسیس و اداره شرکت HP، محیطی را آفریدند که همگان باور کردند که می‌توان کار را از یک شرکت کوچک آغاز و با آموزش مناسب کارکنان، آن را به یک شرکت بزرگ و موفق تبدیل کرد. آن‌ها همواره سعی می‌کردند محصولی باکیفیت عرضه کنند و فرهنگ صــــداقت را در عرصه سازمان بگسترانند و ایده‌های جدید را بیابند. همین روحیه سبب شده که امروزه بیش از 30 درصد نمونه‌ها و تجهیزات صنعت رایانه که در حال آزمایش برای بهره‌برداری است از شرکت‌هایی باشند که در این فضا رشد یافته‌اند؛ فضایی که بیش از 60 سال عرصه شدید رقابت‌ها بوده است.