بررسی تحولات کارآفرینی در سیستم  دانشگاهی سوئد؛ آشنایی با دانشگاه چالمرز

آشنایی با کشور سوئد

سوئد در شمال اروپا در شبه‌ جزیره اسکاندیناوی است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور شهر استکهلم است. سوئد با مساحت ۴۴۹٬۹۶۴ کیلومترمربع، کمابیش اندازه عراق و چهارمین کشور بزرگ اروپا (ششمین کشور بزرگ اروپا با احتساب روسیه و ترکیه) ازنظر مساحت می‌باشد. جمعیت سوئد بیش از ۹٫۶ میلیون نفر است که تقریباً ۷٫۹ میلیون نفر آن را سوئدی‌ها تشکیل می‌دهند. این کشور با تعداد ۲۱ نفر در هر کیلومترمربع تراکم جمعیت پایینی دارد و بیشتر این جمعیت نیز در جنوب سوئد مستقر هستند. همچنین بیش از ۸۵٪ مردم سوئد در ناحیه شهری زندگی می‌کنند.

درگذشته نه‌چندان دور، تا اواخر قرن هجدهم میلادی، سوئد یکی از فقیرترین کشورهای اروپا بود، اما بعدها دوران رشد اقتصادی سوئد آغاز شد. بعد از جنگ جهانی دوم این رشد اقتصادی شتاب بیشتری به خود گرفت. درآمد کشور سوئد مثل دیگر کشورهای نسبتاً کوچک صنعتی، وابسته به صادرات تولیدات صنعتی است که در حال حاضر از رشد بالائی برخوردار است. نرخ بیکاری این کشور ۶/۵ درصد است.

آماری از جمعیت زیرخط فقر این کشور در دسترس نیست اما به نظر می‌رسد این آمار نباید چندان بالا باشد. تورم در این کشور ۴/۱درصد است. ۳۵ درصد از محصولات صادراتی این کشور را ماشین‌آلات تشکیل می‌دهد و بقیه شامل وسایل نقلیه موتوری، کاغذ و مشتقات آن، چوب، محصولات آهنی و فولادی و مواد شیمیایی است که به کشورهای آلمان، آمریکا، انگلستان، دانمارک، فنلاند، فرانسه، هلند و بلژیک صادر می‌شود. وزير آموزش عالی پيشنهاد کرده است که امکان تحصيل رايگان برای دانشجويان مستعد فراهم شود.

در عوض اين دانشجويان باید متعهد شوند که پس از پايان تحصيلاتشان در سوئد بمانند و کار کنند. دانشجويان کشورهای خارج از اتحاديه اروپا برای تحصيل در دانشگاه­های سوئد بايد شهريه پرداخت کنند. امّا کميته تحصيلات عالی در تلاش هستند تا برای جذب دانشجويان خارجی کمک‌هزینه‌های تحصيلی ويژه نيروهای کار را معرفی کنند. هدف اصلی اين طرح جوانان بااستعدادی هستند که قصد دارند تا در رشته‌های علوم طبيعی و يا موضوعات مرتبط با تکنولوژی تحصيل کنند.

 

چالمرز برای آینده‌ای پایدار

دانشگاه صنعتی چالمرز دانشگاهی فنی در جنوب غربی کشور سوئد در شهر بندری یوتوبوری است که کار آن بر تحقیقات و تحصیل در رشته‌های فنی مهندسی، علوم پایه و معماری بنانهاده شده است و از معتبرترین دانشگاه‌های فنی اروپا به شمار می‌رود. حدود 40 درصد مهندسین سوئدی دانش‌آموخته این دانشگاه هستند. دانشگاه صنعتی چالمرز یکی از دانشگاه‌های پلی تکنیک بسیار قدرتمند است که در رتبه‌بندی کلی جهانی در رده‌ی ۱۳۲ و در میان ۱۰۰ دانشگاه برتر رشته‌های فنی و مهندسی جهان قرار می‌گیرد.

این دانشگاه در سال 1829 به کمک پول اهداشده از طرف ویلیام چالمرز تأسیس شد. چالمرز یکی از سه دانشگاه در سوئد است که به نام یک شخص نام‌گذاری شده‌اند. دانشگاه چالمرز تا سال 1937 به‌عنوان یک دانشگاه خصوصی اداره می‌شد و بعد آن تا سال 1994 به دولت واگذار و مجدداً از این سال تا امروز به‌عنوان یک دانشگاه خصوصی اداره می‌گردد. این دانشگاه در حال حاضر دارای حدود 11000 دانشجو است که حدود 40 درصد آن‌ها در مقطع فوق‌لیسانس غیر سوئدی هستند. از سال 2007 تمام رشته‌های مقطع فوق‌لیسانس (که بالغ‌بر 50 رشته می‌باشد) به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند.

دانشگاه تکنولوژی چالمرز توسط یک مدیر اجرایی اداره می‌شود که تصمیم‌گیرنده نهایی است. استراتژی کلی چالمرز پیشبرد آن و نظارت و هماهنگی بر کلیه فرآیندهای این پیشرفت می‌باشد. آموزش و پژوهش توسط 18 بخش در این دانشگاه انجام که هر بخش توسط یک مسئول اداره می‌شود و گروه‌ها و بخش‌های تحقیقاتی را به وجود می‌آورند. بخش پشتیبانی عملیاتی دانشگاه چالمرز دارای 10 قسمت است: رئیس دانشگاه، بخش منابع انسانی، دفتر فناوری اطلاعات، دفتر مدیریت پروژه، ارتباطات و بازاریابی، تجزیه‌وتحلیل برنامه‌ریزی اقتصادی، بخش خدمات، بخش نوآوری، پشتیبانی عملی و راهبردی از دانشجو و دفتر آموزش.

دانشگاه تکنولوژی چالمرز گروهی از شرکت‌های تابعه را که آموزش حرفه‌ای و سرمایه‌گذاری در چالمرز را پوشش می‌دهد. پارک‌های فن‌آوری علمی لیندهلمن (Lindholmen)، پارک علمی جوهانبرگ (Johanneberg)، پارک علمی سهلگرنسکا (Sahlgrenska) همچنین در دانشگاه‌های آستارازرو (AstaZero) و دانشگاه فناوری اطلاعات توسط دانشگاه تکنولوژی چالمرز کنترل می‌شود.

 

مدرسه کارآفرینی چالمرز

برنامه کارآفرینی و کسب‌وکار به‌عنوان بخشی از مدرسه چالمرز طراحی‌شده است. مدرسه کارآفرینی چالمرز محیطی است که در آن نه‌تنها آموزش کارآفرینی داده می‌شود بلکه این کار به‌صورت تجربی نیز انجام می‌شود. در این مدرسه دانش‌آموزان با پروژه‌های واقعی در طول مدت تحصیل با استفاده از دانش، خلاقیت و توانایی کارآفرینی به همراه مشخصات واقعی کار آشنا می‌شوند.

این مدرسه بین‌المللی با ترکیب تحصیلات دانشگاهی و پژوهشی و ایجاد ارزش واقعی در یک محیط مدیریتی شناخته‌شده است. آموزش را می‌توان به‌عنوان یک فرآیند یادگیری تجربی که در آن فرضیه‌ها و ایده‌ها پس از رد یا تأیید نه‌تنها به لحاظ نظری بلکه در عمل مورد آزمون قرارگرفته است، شناخت. برای تسهیل چنین تجربه‌آموزشی، دانش‌آموزان از سناریوها و پروژه‌های کسب‌وکار شبیه‌سازی‌شده و نوآوری واقعی دفاع می‌کنند. مدرسه کارآفرینی چالمرز در سال 1997 تأسیس شد و عضو لاینفک استراتژی چالمرز، رشد پایدار از طریق نوآوری در دانشگاه کارآفرین است.

 

ارتباط پژوهش و صنعت

چالمرز از تخصص خود در شبکه گسترده صنعتی که به سمت تجاری‌سازی هدایت‌شده به‌منظور توسعه نوآوری استفاده می‌کند که این برنامه ارتباط محکمی با فرآیند انجام پژوهش دارد. چالمرز هشت نقطه قوت برای پیشرفت دارد که در آن بسیاری از مختصات همکاری صنعت و پژوهش نوآورانه وجود دارد. سرمایه‌گذاری نقش ویژه‌ای در ایجاد مرکز سرمایه‌گذاری منطقه دارد و حمایت از نوآوری‌ها به‌طور طبیعی بستگی به شرکای همکار چالمرز دارد. به‌علاوه یک شبکه باارزش از دانشجویان از طریق دانشکده و همکاری نزدیک مدرسه با مرکز نوآوری و کارآفرینی گوتنبرگ و تجربیات کارآفرینان حمایت می‌شود. به دلیل ارتباط قوی بین آموزش و صنعت، بسیاری از دانشجویان به شرکت‌های مستعد در سراسر جهان می‌پیوندند. دانشکده کارآفرینی نیز؛ درگیر تحقیق پیرامون نوآوری و کارآفرینی، کارآفرینی گروهی، رفتار کارآفرینانه، کارآفرینی اجتماعی، رفتار سازمانی، نوسازی سازمانی، توسعه کسب‌وکار و مالکیت معنوی و آموزش مبتنی بر عمل است.

 

گزارشی از رویدادهای کارآفرینی

 

امروزه ساختار اقتصادی دنیا منوط به توسعه پايدار بر پایه نوآوری، خلاقیت و استفاده از دانش استوار است. آشنایی با آخرین راهکارها و فنون علمی در حوزه کارآفرینی و کسب‌وکار، استفاده از تجربیات سخنرانان کلیدی و ارتباط مؤثر با تجار و کارآفرینان موفق داخلي و بین‌المللی از اهداف اصلی همایش‌ها و رویدادهای کارآفرینی است.

همایش سینرجی

با شروع فصل جدید در توسعه اقتصادی لازم است تا ظرفیت‌های عظیم بالقوه، بالفعل شود. شرایط جدید پیش‌روی ایران و چشم‌انداز رشد اقتصادی بر اساس پیش‌بینی‌های داخلی و بین‌المللی در سال‌های آتی نشان‌دهنده ابتدای راهی است که اقتصاد ایران باصلابت در آن قدم خواهد گذاشت. هدف از برگزاری این همایش، استفاده از فرصت‌های اقتصادی پسابرجام در ایران بود. با توجه به شرایط جدید اقتصاد ایران، این همایش در پی ایجاد فرصت‌های همکاری بین‌المللی میان صاحبان کسب‌وکار در ایران و روسیه برگزار شد.

همایش بین‌المللی سینرژی، 2 اسفند 95 در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد. به نقل از خبرگزاری ایلنا، در این همایش نزدیک به ۲۰۰۰ کارآفرین و فعال حوزه کسب‌وکار از کشورهای مختلف به‌ویژه روسیه حضور داشتند. هم‌چنین باهمت واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی، این همایش به‌صورت آنلاین پوشش داده شد. به‌نحوی‌که علاقه‌مندان در شهرهای مختلف ایران و جهان توانستند از مباحث کاربردی سخنرانان برجسته بین‌المللی به‌صورت غیرحضوری بهره‌مند گردند.

گریگوری آوتوف، رئیس دانشکده اقتصادی سینرجی روسیه با اشاره به تاریخچه همایش‌های کسب‌وکار سینرجی گفت: ما در روسیه توانسته‌ایم تاکنون چند همایش با موضوع کارآفرینی برگزار کنیم و در هرماه هم حدود ۲۵۰۰ نفر را در زمینه کارآفرینی آموزش داده‌ایم.

وی با بیان اینکه هدف از این همایش‌ها توسعه اقتصاد روسیه و تقویت آموزش کارآفرینی است گفت: در ماه نوامبر بزرگ‌ترین همایش را برگزار کردیم که با حضور شش هزار و دویست شرکت‌کننده در رکورد جهانی گینس هم ثبت شد.

رئیس دانشگاه کارآفرینی سینرجی روسیه جامعه هدف این همایش‌ها را جوانان اعلام کرد و گفت: تضمین می‌کنیم اگر بیش از هزار نفر از ایران در این همایش شرکت و آموزش ببینند وضعیت تولید ناخالص ملی ایران بهبود پیدا خواهد کرد.

دکتر علیزاده مجد، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی و پژوهشگر حوزه دانشگاه کارآفرین گفت: این همایش نشان داد که به نظر می‌رسد عزم دانشگاه آزاد برای  تبدیل‌شدن به دانشگاه کارآفرین جدی است.

هم‌چنین؛ دکتر مهدی گل‌سفید، مدرس و محقق حوزه کارآفرینی در این زمینه گفت: رویکرد همایش‌هایی نظیر سینرجی در امر توسعه فرهنگ کارآفرینی و آموزش کارآفرینی در راستای سیاست‌ها و شاخص‌های مورد تائید و تأکید نهادهای سیاست‌گذاری بین‌المللی کارآفرینی مثل: سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد می‌باشد. وی افزود: می‌توان در چنین همایش‌هایی در سال‌های آینده، نگاه تخصصی‌تری به پدیده کارآفرینی داشت و توسعه کارآفرینی گروه‌های مستعد کارآفرینی اما نیازمند حمایت مثل: زنان و فارغ‌التحصیلان را بهتر و دقیق‌تر هدف گرفت و به موضوعات نوین و جاری حوزه کارآفرینی مثل کارآفرینی زیست‌محیطی، کارآفرینی اجتماعی و کارآفرینی تکنولوژیک و کارآفرینی بین‌الملل گسترده‌تر پرداخت.

 

 

جشنواره رهبران کارآفرین

چهارمین جشنواره رهبران کارآفرین، اول اسفند 95 با اعطای نشان عالی رهبران کارآفرینی به برگزیدگان این جشنواره در دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران برگزار شد. دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران پس از سه دوره برگزاری موفقیت‌آمیز جشنواره رهبران کارآفرین در سال‌های ۹۲، 93 و 94، چهارمین جشنواره رهبران کارآفرین را همراه با اعطای نشان عالی رهبران کارآفرین، عصر روز یکشنبه اول اسفندماه در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار کرد. افتتاحیه این جشنواره با حضور وزیر محترم کار، جمع بزرگی از رهبران کارآفرین، کارآفرینان، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و دانشجویان برگزار شد.

در این مراسم سرکار خانم فاطمه دانشور، عضو محترم شورای شهر تهران و مؤسس موسسه خیریه مهر آفرین به‌عنوان رهبر کارآفرین اجتماعی انتخاب شد. ایشان جوان‌ترین منتخب این دوره از جشنواره نیز بودند. از رهبران کارآفرینان منتخب در حوزه اقتصادی، می‌توان به جناب آقای مهندس محمدرضا انصاری بنیان‌گذار شرکت کی‌سون، جناب آقای مهندس یونس ژائله بنیان‌گذار شرکت شیرین عسل، جناب آقای مهندس غلامعلی سلیمانی بنیان‌گذار شرکت کاله، جناب آقای مهندس علیرضا معدلی بنیان‌گذار شرکت پرلیت، جناب آقای مهندس احمدپور فلاح بنیان‌گذار شرکت سکو ایران و جناب آقای مهندس ابراهیم جمیلی بنیان‌گذار گروه صنعتی معدنی زرین اشاره کرد.

 

هم‌چنین در این مراسم، پرچم رهبر کارآفرین سال 1395 با حضور آقای دکتر زالی و آقای مهندس تابع قانون، پرچم‌دار سال 1394 به آقای مهندس محمدرضا انصاری بنیان‌گذار شرکت کی‌سون اهدا شد. از دیگر نکات برجسته این جشنواره حضور دانش آموزان با عنوان رهبران کارآفرین فردا در کنار رهبران منتخب سال 1395 بود.

دکتر ربیعی، وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سخنرانی افتتاحیه این جشنواره پیرامون مفهوم کارآفرینی گفت: مفهوم کارآفرینی یک نوع نگاه به معنی ایجاد ثروت برای خود و جامعه است، کارآفرینی هرروز در جامعه پر مفهوم‌تر می‌شود، روزی کارآفرینی فقط یک مفهوم انتزاعی و تک‌بعدی داشت اما امروز در دانشگاه‌های ما در حوزه کارآفرینی خوب کارشده است. وزیر محترم کار ادامه داد: بنده اعتقاددارم که کارآفرینی ارتباط تنگاتنگی با رشد، توسعه اشتغال کشور و فقرزدایی دارد. وی تصریح کرد: ما امروز نیاز داریم کارآفرینی را به‌عنوان یک طرز فکر در جامعه گسترش دهیم، زیرا کارآفرینی به معنی ارتباط انسان با جامعه خود است.

دکتر زالی، رئیس دانشگاه کارآفرینی دانشگاه تهران نیز در سخنرانی افتتاحیه، با اشاره به شعار «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل»، اهمیت رشد و توسعه کارآفرینی را بیش از هر زمان دیگری دانست و گفت: تجلیل از رهبران کارآفرین، تجلیل از کارآفرینی و تلاش برای پرورش نسل بعدی رهبران کارآفرین در ایران است و کارآفرینان جوان باید ادامه‌دهنده منش و بینش آنان در کسب‌وکار خود باشند.

 

 

بازارچه خیریه نوروزی قلب سفید باهدف حمایت از کودکان کار

بازارچه نوروزی موسسه خیریه قلب سفید با همکاری موسسه خیریه کارآفرینان آرا باهدف حمایت از کودکان کار و اشتغال جوانان نیازمند در آخرین روزهای سال گذشته در تهران برگزار شد. حضور مسئولان همچون سرکار خانم فاطمه دانشور، فعالان اقتصادی ازجمله جناب آقای دکتر سید حمید حسینی، فعالان دانشگاهی و اجتماعی ازجمله دکتر مهدی گل‌سفید علوی و هنرمندان سرشناس کشور ازجمله علی زند وکیلی، فرزاد حسنی، مجید مشیری، رضا رشید پور، شبنم مقدمی و عادل فردوسی پور و سید احمد خمینی؛ یادگار ارزشمند خانواده امام (ره) در مراسم افتتاحیه موردتوجه بود. اجرای مشترک علی‌ زند وکیلی و کودکان موردحمایت موسسه از لحظات بسیار دیدنی این مراسم بود که اکثر حضار را به‌شدت متأثر کرد.

سید فاطمه موالی‌زاده مدیرعامل خیریه قلب سفید، در این زمینه گفت: خیریه قلب سفید در حوزه تخصصی کودکان کار فعال است. وی با اشاره به تعداد زیاد کودکان کار در سطح شهر تهران افزود: در این نمایشگاه باهدف کمک به کودکان کار، غرفه‌هایی در اختیار غرفه داران قرار گرفت تا عواید فروش محصولات جهت حمایت از کودکان کار و خانواده‌های آنان هزینه شود. وی هم‌چنین گفت: برای اولین بار در ایران با هماهنگی خیریه کارآفرینان آرا زنجیره ارزشی تشکیل‌شده است که در همین راستا خیریه قلب سفید، کودکان کار را از کودکی تا هجده‌سالگی حمایت خواهد کرد و خیریه کارآفرینان آرا آن‌ها را از 18 تا 35 سالگی موردحمایت قرار خواهد داد.

 

رشد به سبک دانشگاهی؛ همه چیز در مورد مراکز رشد

 

 

اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که ایده و طرح خلاق و نوآوری را برای

راه‌اندازی یک کسب‌وکار در سردارید ولی دغدغه اصلی شما تأمین مالی و

حمایت است، مراکز رشد و انکوباتورها شرایط خوب و مناسبی را برای ایجاد

و رشد و توسعه کسب‌وکارتان در اختیار شما قرار می‌دهند.

 

نوآوری و کارآفرینی به‌عنوان مؤلفه‌های اساسی توسعه اقتصادی مبتنی بر دانایی محسوب می‌شوند. شرکت‌های کوچک و متوسط فناور با تکنولوژی پیشرفته، نقش بسیار مؤثری در رونق اقتصادی، توسعه فناوری و به‌تبع آن کارآفرینی دارند. به دلیل ابهام در شناخت و تعریف جامع از بازار یا محصول در اقتصاد مبتنی بر دانایی، محصولات تولیدشده در این رویکرد جدید اقتصادی با پیچیدگی‌ها و عدم اطمینان‌های فراوانی مواجه هستند. به همین دلیل درطي دهه‌هاي اخير، برنامه‌هاي متنوعي از سوي دولت‌ها براي حمايت از شركت‌هاي كوچك و تداوم بقاي آن‌ها طراحي و اجراشده است. بنابراین ایجاد و توسعه این شرکت‌ها درگرو ایجاد زیرساخت‌های لازم برای کاهش خطرپذیری آن‌ها در دوران شروع فعالیت خود می‌باشد.

یکی از این زیرساخت‌ها، مراکز رشد واحدهای فناوری یا انکوباتورها هستند. مرکز رشد واحدهای فناوری برای کارآفرینان و واحدهای کوچک و نوپا که با تکیه‌بر علم، تخصص و فناوری دارای ایده‌های قابل تجاری شدن هستند، مشاوره‌های ضروری و نیز خدمات و تجهیزات مناسب را برای رشد و ارتقای آن‌ها ارائه می‌دهند و آن‌ها را برای حضور مستقل و مؤثر درصحنه فناوری آماده می‌نماید. همچنین واحدهای فناوری نوپا طی دوره حضور در مرکز رشد، با استفاده از دستاوردهای تحقیقاتی، به‌منظور دستیابی به دانش فنی و آمادگی برای تولید محصول یا خدمات، تلاش خواهند کرد.

 

تاریخچه مراکز رشد:

تأسیس اولین مرکز رشد جهان به سال ۱۹۵۹ میلادی در نیویورک برمی‌گردد. در این سال ژوزف مانسکو، تاجر آمریکایی با خرید یک ساختمان بزرگ قدیمی تصمیم داشت آن را پس از تعمیر، به یک مستأجر اجاره دهد، اما متوجه شد که این ساختمان بزرگ‌تر از آن است که یک مستأجر به‌تنهایی از عهده هزینه‌های آن برآید. لذا تصمیم گرفت که آن را به مستأجران متعددی اجاره دهد تا بتواند از این طریق درآمدزایی نماید. مانسکو بعد از یک سال، ۲۰ تا ۳۰ مستأجر داشت که حدوداً ده هزار مترمربع از فضای مجموعه را اجاره نموده بودند. این مرکز هنوز هم فعال است و با نام مرکز صنعتی باتاویا (Batavia) شناخته می‌شود و حدوداً هزار نفر در آن به کار مشغول‌اند.

اما ايده اصلي مراکز رشد و شکل‌گيري انکوباتورها (incubators) به دوران رکود اقتصادي آمريکا در دهه 1970 بازمی‌گردد که بسياري از شرکت‌هاي بزرگ کارکنان خود را برکنار مي‌نمودند. دولت آمريکا به‌منظور مقابله با بحران بيکاري موضوع ايجاد زیر ساختارهایی جهت ايجاد مؤسسات و شرکت‌هاي کوچک را در برنامه خود قرار داد و مرکز رشد را در زمينه‌هاي مختلف تأسیس نمود. بنابراین هدف اصلي تأسیس مراکز رشد و شکل‌گيري انکوباتورها در دنيا؛ تهيه بستر مناسب جهت افزايش ضريب موفقيت و کاهش ريسک واحدهاي نوپا و حمايت از کارآفرينان فاقد سرمايه و تجربه لازم در حيطه فناوري و شيوه‌هاي تجاري‌سازي ايده‌ها مي‌باشد.

 

تعریف مركز رشد:

مركز رشد یا انكوباتور، آن‌گونه كه در فرهنگ لغت آمده به معناى ماشين جوجه‌کشی، گرم‌خانه، يا دستگاه نگهدارى نوزادان نارس است. اين واژه از مصدر “to incubate” گرفته‌شده است كه بر مفاهيم تكثير كردن، كشت دادن، رشد كردن و تكوين يافتن دلالت دارد. در ادبيات كارآفرينى، مراکز رشد براى ایجاد، توسعه و رشد كسب‌و‌كارهاى كوچك و دانش‌بنیان تأسيس مى‌شوند. مرکز رشد فضاى ادارى، فنى و آزمايشگاهى همراه با خدمات حمايتى با حداقل هزينه را براى شركت‌هاى نوپا فراهم مى‌كند و هم‌چنين شبكه‌سازى و برخى خدمات جانبى را براى آن‌ها تأمین مي‌نمايد. درواقع مراکز رشد ارائه‌کننده فضا، خدمات حمايتى و تجهيزات مشترك براى شركت‌هاى كارآفرين هستند تا بتوانند كارآفرينان و شركت‌هاى كوچك را در ايجاد و توسعه مؤسسات خودیاری نمايند.

مراکز رشد معمولاً “در كنار يك مركز تحقيقاتى يا دانشگاهى كه خدمات پشتيبانى (اعم از فنى يا غير فنى) را براى تبديل (يا پرورش) يك نوآورى يا يك اختراع به يك شركت صنعتى ارائه مى‌كند، تأسيس مى‌شوند. در سرتاسر جهان اين نكته پذیرفته‌شده است كه مراكز رشد ابزارهاى مطمئنى براى تبديل نوآوري‌ها و دستاوردهاى تحقيقاتى به محصولات و نيز ترغيب كارآفرينى و توسعه تكنولوژيك به‌ویژه در حوزه فناوري‌هاى پيشرفته هستند.

یک مرکز رشد باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• مستقر در يك پارك علمى و فناورى يا نزديك به ساير مراكز علم و فناورى
• داراى حوزه ستادی كوچك و مديريت باتجربه
• داراى ارتباط علمى با مجامع تخصصى
• داراى فضاهاى انعطاف‌پذير قابل‌واگذاری به‌صورت اجاره
• داراى توان تدارك امكانات و خدمات باارزش افزوده بالا

بنابراین؛ با توجه به شرايط و خصوصيات مخاطبين مرکز رشد كه غالباً افراد حقيقي و حقوقي صاحب ايده يا  کسب‌وکارهای دانش‌بنيان در رشته‌ها و زمينه‌هاي گوناگون مي‌باشند و داراي وضعيت و شرايط عمومي (نيازمند فضاي اداري استقرار، خدمات و مشاوره‌هاي عمومي کسب‌وکار و …) نسبتاً مشابهي مي‌باشند، لذا در طراحي اجزاي یک مركز رشد مي‌بايست ويژگي‌هاي عمومي يك فضاي تسهيل‌كننده كسب‌وكار همچون انعطاف‌پذيري، دسترسي آسان و سريع به زيرساخت‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي، خدمات و مشاوره‌هاي عمومي با نرخ دسترسي بالا، هم‌افزايي و سایر عوامل مرتبط مدنظر قرار گيرد.

 

انواع مراکز رشد:

• مرکز رشد صنعتی: این مراکز رشد را اغلب نهادهای دولتی یا مراکز غیرانتفاعی به‌منظور حمایت از کارفرمایان تأسیس می‌کنند.
• مرکز رشد دانشگاهی: این انکوباتورها به‌منظور تسهیل استفاده تجاری ازدانش فنی و حقوق مالکیت معنوی تأسیس می‌شوند و امکان استفاده از امکانات دانشگاهی مانند آزمایشگاه، کارگاه و کتابخانه را فراهم می‌کنند. این انکوباتورها همچنین امکان استفاده از نظرات و مشاوره تخصصی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه را نیز فراهم می‌آورند.
• مرکز رشد مجازی: این انکوباتورها معمولاً دارای فضای فیزیکی خاصی نیستند و امکاناتی غیر از فضای اداری را ارائه می‌دهند. این نوع مراکز؛ مجازی و مبتنی بر وب هستند و برخی از خدمات مراکز رشد حقیقی، همچون خدمات مشاوره‌ای، معرفی روش‌های تأمین مالی، برخی خدمات اطلاع‌رسانی و غیره را از طریق اینترنت، بدون در نظر گرفتن مرزهای زمانی و مکانی در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد.
• مرکز رشد بین‌المللی: به‌طورمعمول این طبقه از انکوباتورها دارای مجموعه کاملی از سرویس‌های پشتیبانی برای پیشرفت فعالیت‌های تجاری هستند و تمرکز آن‌ها بیشتر بر روی صادرات است. این انکوباتورها با دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی، سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی در ارتباط‌اند.

 

اهداف مراکز رشد:

برخی از اهداف یک مرکز رشد عبارت‌اند از:

• نوسازی، انتقالفناوری و استفاده از اکتشافات علمی جدید
• بسترسازى جهت تجارى كردن دستاوردهاى تحقيقاتى
• بسترسازى ايجاد فرصت‌هاى شغلى مناسب به‌منظور جذب كارآفرينان و دانش‌آموختگان دانشگاهى در حوزه‌هاى منجر به توسعه فناورى
• كمك به رونق اقتصاد محلى و منطقه‌ای
• افزایش بازدهی نیروی کار بالقوه و استفاده بهینه از سرمایه انسانی
• ایجاد واحدهای صنایع کوچک و متوسط فنی و تخصصی یا دانش‌بنیان و فناور که بتوانند در بازار کار رقابت‌پذیر باشند.
• ايجاد بستر لازم براى گسترش و رشد کسب‌وکارهای ایجادشده
• توليد و توسعه محصولات قابل‌عرضه به بازار
• ايجاد زمينه كارآفرينى و حمايت از نوآورى و خلاقيت نيروهاى محقق، جوان و کارآمد
• کمک به زنان، مهاجران یا اقلیت‌ها

 

در شماره‌های بعدی نشریه به‌صورت گسترده‌تر و تفصیلی به موضوع مراکز رشد پرداخته خواهد شد.

 

 

 

 

 

 

 

آغازی شکوهمند؛ آشنایی با استارت‌آپ‌ها

 

 

استارت‌‌آپ  واژه‌‌ای است که سال‌‌های اخیر زیاد در مورد آن خوانده و شنیده‌‌ایم. حتی این موضوع وارد کشورمان نیز شده و بعضاً شاهد برگزاری گردهمایی‌‌هایی تحت عنوان استارت‌‌آپ ویکند، هم‌فکر در شهر‌های مختلف کشور هستیم. اما به‌واقع تعریف استارت‌‌آپ چیست؟

به گزارش زومیت، استارت‌‌آپ واژه‌‌ای است که شاهد استفاده از آن در توصیف کمپانی‌‌های نوپایی هستیم که راهکار‌‌های جدیدی را برای حل مشکلات موجود در دنیا مطرح می‌‌کنند. به‌طور حتم، منشأ این واژه در سان‌فرانسیسکو و دره سیلیکون نهفته است.

نیل‌بلو‌منتال، مؤسس و مدیر‌عامل کمپانی واربی پارکر استارت‌‌آپ را این‌گونه تعریف می‌‌کند: استارت‌‌آپ یک کمپانی نوپا است که راه‌حلی نوین را برای یک مسئله ارائه می‌‌کند؛ درحالی‌که تضمینی برای موفقیت کمپانی از طریق راه‌حل ارائه‌شده وجود ندارد. بسیاری استارت‌‌آپ را فرهنگ نوینی برای اندیشه‌‌های نو و خلاقیت بر‌فراز ایده‌‌های موجود می‌‌دانند که هدف از آن برطرف کردن مشکلات موجود در نقاط کلیدی است که به‌عنوان پاشنه‌آشیل راه‌حل‌‌های موجود شناخته می‌‌شوند.

با بررسی تولد و فعالیت استارت‌آپ‌‌ها در سال‌‌های اخیر، می‌‌توان به‌جرئت گفت که به‌صورت میانگین عمر استارت‌‌آپ‌‌ها تقریباً سه سال است و این کمپانی‌‌های نوپا پس از 3 سال، دیگر یک استارت‌‌آپ شناخته نمی‌‌شوند.

دلایل متعددی برای پایان دوران سه‌ساله، شناخته شدن به‌عنوان استارت‌‌آپ مطرح است که ازجمله آن می‌‌توان به تصاحب شدن توسط سایر کمپانی‌‌های بزرگ، افزایش تعداد دفاتر به بیش از یک مرکز، افزایش درآمد بیش از 20 میلیون دلار، افزایش تعداد کارکنان به بیش از 80 نفر و فروش سهم اعضای اصلی اشاره نمود.

زمانی که مؤسسان و افراد در حال کار در یک استارت‌‌آپ احساس انجام یک کار خلاقانه و تأثیر‌گذار روی جامعه را از دست دادند، نمی‌توان از عنوان استارت‌آپ برای تعریف یک کمپانی استفاده نمود.

ایجاد یک شرکت سودآور، یک سفر طولانی است که همراه با دغدغه‌‌های بسیاری است. آمار‌ها نشان می‌‌دهند که 50% استارت‌آپ‌‌های نوپا در 3 الی 5 سال اول فعالیت شکست می‌‌خورند. در اینجا می‌‌خواهیم برخی عوامل اثر‌گذار در موفقیت استارت‌آپ‌‌ها را بیان نماییم تا با تمرکز بر ‌‌این عوامل و آگاهی از آن‌‌ها، ریسک شکست را برای بنیان‌گذاران کاهش دهند.

این عوامل تضمین‌کننده موفقیت نیستند، اما با تمرکز بر آن‌‌ها می‌‌توانید احتمال پیروزی خود را نسبت به دیگران افزایش دهید. بر اساس مطالعات انجام‌شده بر‌ روی استارت‌‌آپ‌‌ها در سراسر جهان مدل کسب‌وکار، افراد تیم، شانس و برخی عوامل دیگر به‌عنوان عوامل اثر‌گذار در موفقیت در استارت‌‌آپ‌‌ها بیان‌شده است. افراد حاضر در یک تیم استارت‌‌آپی می‌‌بایست بااستعداد، دانش‌‌آموخته و دارای انگیزه کار تیمی باشند.

آمیخته‌ مناسب دانش و مهارت افراد تیم سبب به‌دست‌ آمدن نتایج بهتری می‌‌گردد. یک تیم خوب و عالی دارای بهره‌‌وری بیشتر و به‌دست ‌آوردن نتایج قابل‌قبول را در زمان کمتر ممکن می‌‌سازد. در مورد مدل کسب‌وکار باید گفت؛ سرمایه‌‌گذاران اغلب از طریق طرح‌ریزی یک مدل کسب‌وکار هوشمندانه توجیه می‌شوند.

سرمایه‌گذاران می‌‌خواهند بدانند که شما چگونه محصولاتتان را معرفی و توزیع خواهید‌ نمود، تکنولوژی مورداستفاده شما چیست، خدمات شما برای بازار هدفتان چیست و چگونه سهم بازارتان را افزایش‌خواهید داد و درنهایت در چه زمانی و با چه روشی به سود‌‌دهی خواهید‌رسید.

بازار‌ها، تعریف و شناسایی سهم بازار و محصول مناسب هر بازار اهمیت بسزایی در موفقیت دارد. زمانی که شما بازار هدفتان را بشناسید و نحوه‌ جایگاه‌‌یابی محصولات را در آن بازار شناسایی کنید، به شما فرصتی را می‌‌دهد تا بتوانید مزیت‌‌های رقابتی بهتری را نسبت به رقبایتان خلق کنید.

اما شانس؛ همه افراد به شانس اعتقاد ندارند. اکثر افراد می‌‌گویند ما بر اساس تلاش‌‌ها و فعالیت‌‌هایمان شانس خود را ایجاد می‌‌کنیم و به اهداف موردنظرمان می‌‌رسیم. اکثر کارآفرینان و بنیان‌گذاران استارت‌‌آپ‌‌ها معتقدند که با توسعه شبکه‌‌های ‌ارتباطی و جمع‌‌آوری افراد شایسته در تیم خود، شانس موفقیت خود را افزایش می‌‌دهند.

اما به طبع همگی می‌‌دانیم که همواره فاکتور‌های خارجی غیرقابل‌کنترلی در محیط کسب‌وکارها وجود دارد که موفقیت ما با آن‌ها گره‌خورده ‌است و با استفاده از هوش تجاری و تجزیه‌وتحلیل محیط داخلی و خارجی استارت‌‌آپ می‌‌توان استراتژی‌‌های متفاوتی را برای شرایط مختلف تدوین نمود که میزان عدم موفقیت استارت‌‌آپ‌‌ها را کاهش دهیم‌.

طراحی بوم استارت‌‌‌آپ ناب (Lean Start‌up Canvas) را از کجا شروع کنیم؟

مدل، ساختار ساده‌‌اي از واقعيت است. تعريف مدل بوم استارت‌‌آپ ناب، غالباً با دشواري همراه است زيرا در زمينه‌‌هاي متفاوت، بوم استارت‌آپ ناب، معاني متفاوتي از آن برداشت مي‌‌شود، مدل بوم استارت‌‌آپ ناب، ساختاري است که فرآيند خلق ارزش را با انتخاب گزينش تکنولوژي‌‌ها و ايده‌‌ها فراهم مي‌‌آورد و آن‌‌ها را در پيکره‌‌بندي خاص بسته‌‌بندي مي‌‌کند تا به بازار هدف انتخابي ارائه دهد.

هدف اصلی شما در طراحی بوم استارت‌‌آپ ناب دستیابی به یک بازار مناسب برای محصولات است که در آن مشتریان خواهان محصول شما باشند، بابت داشتن آن هزینه پرداخت خواهند نمود و بر اساس آن شما می‌‌توانید کسب‌وکار پایداری را بنا نمایید.

اما از کجا باید شروع کنیم؟ مشاهده و شناسایی دغدغه و مشکل مشتریان، اولین قطعه‌ پازل تشکیل‌‌دهنده بوم استارت‌‌آپ ناب است. مشکلات شناسایی‌شده را لیست نمایید تا بر اساس آن بتوانید بخش‌‌بندی مشتریان را انجام دهید.

ارزش پیشنهادی منحصر‌‌‌به‌‌فرد، باید شفاف و جامع باشد. این ارزش پیشنهادی بیان می‌‌دارد که چرا باید مشتریان محصولات شمارا بخرند و شما چه وجه تمایزی با رقبا دارید.

ارزش  باید در ذهن مشتریان رسوخ کند، با مصرف محصول شما دقیقاً ارزش پیشنهادی در ذهن مشتری شکل گیرد. این ارزش پیشنهادی سعی دارد تا به دو سؤال زیر پاسخ دهد:

• محصول ما چیست؟
• مشتری ما کیست؟

حالا به مرحله‌‌ای رسیدیم که باید راه‌‌حل‌‌های مناسب با مشکلات و مشتریان را طراحی و ارائه نماییم. راه‌‌حل‌‌های مختلف را لیست نمایید و برای ارائه به مشتریان ظرفیت و منابع در دسترس را در نظر بگیرید. علاوه ‌برساخت و طراحی یک محصول، انتخاب کانال‌‌های دسترسی مشتریان به آن بسیار حیاتی و مهم است. همواره، مجموعه‌‌ای از گزینه‌‌های مختلف از کانال‌‌های دسترسی در اختیار است.

اما در انتخاب کانال‌‌های موجود دقت نمایید. در مراحل مختلف چرخه عمر استارت‌‌آپ، کانال‌‌های دسترسی مختلفی مناسب هستند.

اگر مشتريان قلب مدل کسب‌وکار باشند، جريان‌‌هاي درآمدي شريان‌‌هاي آن را تشکيل مي‌‌دهند. شرکت بايد از خود بپرسد که هر بخش مشتري واقعاً براي چه ارزشي تمايل به پرداخت پول دارد؟ درصورتی‌که شرکت به اين سؤال پاسخ درستي دهد، قادر به ايجاد يک يا چند جريان درآمدي براي هر بخش مشتريان مي‌‌شود. قیمت‌‌گذاری در بوم استارت‌آپ ناب تا حد بسیار زیادی یک هنر است و وابستگی بسیار زیادی به مشتریان دارد.

ساختار هزينه‌ها، تمام هزينه‌‌هايي را تشريح مي‌‌کند که اجراي مدل کسب‌وکار با خود به همراه دارد. اين جزء سازنده، مهم‌ترين هزينه‌‌هايي را که حين اجراي يک مدل کسب‌وکار خاص ايجاد مي‌‌شود را توصيف مي‌‌کند.

خلق و ارائه ارزش، حفظ ارتباط با مشتري و ايجاد درآمد، همگي با خود هزينه‌‌هايي را به همراه دارند. لذا پس از تعريف منابع کليدي و شرکاي کليدي مي‌‌توان چنين گفت که هزينه‌‌ها به‌سادگی قابل‌محاسبه است. اما برخي مدل‌‌هاي کسب‌وکار هزينه محور‌تر از بقيه هستند.

استارت‌‌آپ‌‌ها در ابتدا با هرج‌‌و‌‌مرج شروع می‌شوند. در بوم استارت‌‌آپ باید معیار‌هایی را تعریف نمایید که بتوانید در هرلحظه وضعیت استارت آپ را تجزیه‌وتحلیل نمایید. مزیت رقابتی خود را مشخص نمایید و به مشتریان خودتان منتقل کنید.

دیدگاه بسیار جالب جیسون کوهن شمارا در طراحی مزیت رقابتی خوب راهنمایی می‌‌کند: «هر ارزشی که کپی شود، مجدداً نیز کپی می‌‌شود. پس مزیت رقابتی چیزی است که به‌راحتی از سوی رقبای شما قابل الگو‌برداری نباشد.» بوم استارت‌آپ‌‌های ناب نقشه راه شماست، و ابزاری پویا برای پیشبرد اهداف شماست که بر اساس شرایط محیطی استارت‌‌آپ همواره باید پایش و سازگار باشد.

 

نگاهی دقیق‌تر به ماموریت پارک علم و فناوری

در شماره پیشین پارک­‌های فناوری را به اختصار تعریف و تعدادی از پارک­‌های جهان را معرفی کردیم. در این شماره قصد بر­آن داریم تا تعریف کامل­تری از پارک­‌های فناوری، ویژگی‌های آن‌ها و اهداف و جایگاه آن­ها داشته‌ باشیم.

پارک­‌های علم و فناوری  به‌عنوان یکی از نهاد­های اجتماعی و حلقه­‌ای از زنجیره توسعه اقتصادی مبتنی بر فناوری، شکل‌گرفته‌اند. در تعریفی دیگر، پارک علم و فناوری سازمانی است که باهدف افزایش ثروت در جامعه توسط متخصصان حرفه­‌ای مدیریت می­‌شود و جریان دانش و فناوری را میان دانشگاه‌­ها، مؤسسات تحقیق و توسعه، شرکت‌­های خصوصی و بازار به حرکت می­‌اندازد.

تعمیق ارتباط بین دانشگاه‌­ها، سازمان‌­های تحقیقاتی، واحد­های تولیدی و مراکز تصمیم­‌گیری دولتی در جهت توسعه فناوری و علوم کاربردی، ازجمله اهداف ایجاد و توسعه پارک‌­های علم و فناوری است.

از طرف دیگر پارک­‌های فناوری به‌عنوان ابزار جلب و جذب شرکت‌­های مبتنی بر فناوری پیشرفته در سطح بین­‌المللی شناخته می­‌شوند و علاوه برآن محملی برای جذب متخصصان و دانشمندان و توسعه فعالیت کارآفرینان می­‌باشند. همچنین شکل­‌گیری و توسعه بسیاری از پدیده­‌های نو­ظهور تکنولوژیکی از درون این پارک­‌ها است و دولت‌­ها می‌­کوشند با ایجاد محیطی مناسب، شرایط کار و فعالیت را برای شرکت­‌های کوچک و متوسط و جذب شرکت­‌های بین­‌المللی مبتنی بر فناوری را فراهم نمایند.

در تعریفی دیگر در مورد پارک فناوری آمده است:
پارک فناوری واحدی است که:

• با مؤسسات آموزشی و پژوهشی در ارتباط است.
• زیرساخت‌­ها و خدمات پشتیبانی، خصوصاً مستغلات و فضا­های اداری را برای واحد­های تجاری فراهم می­‌نماید.
• وظیفه انتقال فناوری را بر عهده دارد.
• وظیفه توسعه فناوری را بر عهده دارد.

 

نام‌ها و اصطلاحات پارک فناوری:

در ایالات‌متحده نام‌­های؛ پارک فناوری، پارک تحقیقاتی یا پارک تحقیقات فناوری به کار می‌­رود، اما در بریتانیا و برخی از کشور­های اروپایی اصطلاح پارک علمی رایج­‌تر است. در فرانسه نیز عبارت قطب فناوری بسیار کاربرد دارد. از اصطلاح پارک فناوری درواقع برای توصیف سطح متنوعی از فعالیت‌ها در یک منطقه خاص جهت تحریک توسعه کارآفرینی شرکت­‌های کوچک و متوسط دانش­ محور در یک کشور استفاده می­‌شود.

در ابتدا مقوله پارک فناوری تعریف بسیار محدودی داشت که تمرکز اصلی آن بر مستغلات پارک بود، و طبق این تعریف دانشگاه‌­ها نوعاً مستغلات، فضا­های اداری یا تجهیزات تحقیقاتی را به واحد­های تجاری اجاره می­‌دهند. گاهی اوقات این ترکیب به شهرک­‌های صنعتی یا محل تجمع شرکت‌­ها شباهت می­‌یابد.

امروزه این مقوله توسعه‌یافته است تا محدوده وسیع­‌تری از فعالیت­‌ها شامل توسعه اقتصادی و انتقال فناوری را دربر بگیرد. اما اصطلاحات مترادف با پارک فناوری عبارت‌اند از: پارک تجاری، پارک رایانه­ای، پارک فناوری پیشرفته، پارک صنعتی، مرکز نوآوری، پارک تحقیق و توسعه، پارک تحقیقاتی، پارک تحقیقات و فناوری، پارک علمی و فناوری، شهرک علمی، پارک علمی، مرکز رشد فناوری، قطب فناوری و شهرک فناوری.
جایگاه پارک علم و فناوری:

عدم تکمیل زنجیره ساختاری صنعت و دانشگاه، یکی از موانع توسعه علمی و اقتصادی کشور­هاست. این امر موجب پیدایش شهرک­‌ها و پارک‌­های علم و فناوری از ابتدا دهه 1950 و 1960 در آمریکا و پس‌ازآن در دیگر کشور­های جهان گردید که در ابعاد مختلف و با طیف گسترده­ای از شرح وظایف به‌عنوان حلقه­ای از زنجیره اقتصاد مبتنی بر فناوری توسعه یافتند.

این پارک‌ها امروزه نیز در سراسر جهان وجود دارند و تعدادشان روزبه‌روز در حال افزایش است. پارک­‌های علمی، تحقیقاتی و فناوری نقش بسیار عمده‌­ای در پیشبرد اقتصاد جهان ایفا می­‌کنند. پارک‌­های علم و فناوری علاوه بر ایجاد زمینه فعالیت شرکت‌­های کوچک و متوسط دانش­محور و کارآفرین در یک محیط اقتصادی، بستر لازم را جهت انتقال و توسعه فناوری، تولید با ارزش­افزوده مطلوب، جذب سرمایه‌­گذاری خارجی و ورود کار­آفرینان و واحد­های صنعتی به بازار­های جهانی را فراهم می­‌نمایند.

پارک‌­ علم و فناوری:

• یک‌نهاد اجتماعی و حلقه­ای از زنجیره توسعه اقتصادی مبتنی بر فناوری است.
• راهبردی هماهنگ برای توسعه ملی یا منطقه­ ای می‌باشد.
• شکل­گیری و توسعه بسیاری از پدیده­های نوظهور فناورانه را بسترسازی می‌کند.
• نقشی محوری در توسعه اقتصادی کشور­ها دارد.
• توسعه نوآوری­‌های دانش­محور را از طریق مؤسسات کوچک و متوسط سبب‌ساز می‌شود.

 

پارک علم و فناوری سنگاپور (SSP) که درواقع میزبان ۳۵۰ سازمان و شرکت دولتی و خصوصی این کشور در زمینه فناوری بوده و یک هاب بین­المللی در این عرصه به شمار می­رود.

 

اهداف پارک فناوری:

ازجمله اهداف ایجاد پارک­­‌های فناوری، افزایش نوآوری تکنولوژیک، توسعه اقتصادی و اشتغال­­‌زایی متخصصان است و بسیاری از سیاست­گذاران از پارک‌­های فناوری به‌عنوان بخشی از یک راهبرد اندیشمندانه و هماهنگ برای توسعه ملی یا منطقه­‌ای نام می­‌برند. اگر­چه هر شهر یا کشوری ممکن است دلایل متفاوتی برای ایجاد پارک­‌های فناوری داشته باشد، ولی عموماً هدف اولیه از تشکیل یک پارک فناوری افزایش تعداد شرکت­‌های کوچک و متوسط دانش‌­محور است تا در یک محیط اقتصادی به فعالیت بپردازند. از این شرکت­‌ها به‌عنوان پشتوانه بخش خصوصی برای کمک به تنوع اقتصادی نام‌برده می­‌شود. هم‌چنین، کشور­های درحال‌توسعه که تجربه چندانی در زمینه فناوری ندارند، ممکن است از پارک­‌های فناوری جهت جذب سرمایه­‌گذاری خارجی برای ایجاد شغل و همچنین افزایش درآمد­های مالیاتی استفاده کنند.

 

ویژگی­‌های اصلی پارک­‌های علمی و فناوری:

• مضمون اصلی فعالیت این پارک­‌ها، پژوهش و توسعه در زمینه فناوری­های سطح بالاست و تأکید اصلی روی پژوهش­هایی است که در جهت “توسعه” یک سازمان کاربرد دارد. در این پارک­ها تولید انبوه جایی ندارد و صنایع بزرگ در آنجا تأسیس نمی­‌شوند.

• پژوهش در این پارک­ها در راستای رفع نیاز­های صنایع مشخص انجام می­‌شود. یعنی در این پارک­ها پژوهش نمی‌­کنند که مثلاً به فرمول­های خاص فیزیک، شیمی، یا ریاضیات دست یابند. بلکه پژوهش می­‌شود تا مشکل خاص و یا تنگنا­­های علمی یک صنعت خاص را حل کنند. به‌بیان‌دیگر، فعالیت­های درونی این مجتمع­ها به‌طور مشخص رنگ تکنولوژیک و بازار دارد تا رنگ آکادمیک.

• صنایعی که در این پارک­ها تأسیس می­‌شوند، صنایع سبک و تکنولوژیک هستند. این صنایع، ارزش‌افزوده بالایی را تولید کرده و درعین‌حال فاقد سروصدا و آلودگی بوده و به محیط‌­زیست، آسیب نمی­‌رسانند.

• این مجتمع­ ها محل تمرکز مجموعه­ای از فعالیت­های به‌هم‌پیوسته‌اند. یعنی فعالیت­های درون این پارک­ها (مجتمع­ها) باهم رابطه تنگاتنگ دارند و در صورت لزوم می­‌توانند به یکدیگر خوراک علمی و پژوهشی بدهند.

• فضای این مجتمع­ها، پارک ‌مانند است و محوطه آن­ها بسیار زیبا، ساختمان­ها معمولاً با ارتفاع کم و مجهز به انواع امکانات تفریحی و خدماتی می­‌باشد. تراکم ساختمان­ها نیز کم است.

• این مجتمع‌­ها غالباً در ارتباط و با همکاری مستقیم یک یا چند دانشگاه یا موسسه فن­آوری و سرمایه‌­گذاری مشترک آن­ها تأسیس می­‌شوند. البته به­جای دانشگاه، یک مؤسسه تحقیقاتی بسیار مهم هم می­‌تواند این نقش را ایفا کند. به­علاوه دولت­های محلی و بخش خصوصی نیز جزو صاحبان اصلی این پارک‌های علمی هستند. بنابراین مدیریت این پارک­‌ها، به اقتضای ترکیب، بین بخش دولتی، خصوصی و دانشگاهی مشترک است .

• بخش عمده­ای از واحد­های فعال در پارک­ها معمولاً کوچک و نو­­بنیادند و صاحبان آن­ها را پژوهشگران تشکیل می­‌دهند. البته بسیار اتفاق می­‌افتد که شرکت­هایی همانند آی. بی‌.ام و سونی هم شعبه تحقیق و توسعه خود را به این پارک­ها منتقل کنند.

• از جنبه جمعیتی (دموگرافیکی) افرادی که در این پارک­ها کار می‌­کنند افراد متخصص و ماهری هستند (نظیر مهندسان، دانشمندان، پزشکان و کارشناسان تحقیق و توسعه) که عمدتاً در مشاغل تکنیکی، پژوهشی و مدیریتی ممتاز به کار مشغول­اند.

و

تصویری از پارک علم و فناوری دایدو کره جنوبی

 

منابع

مجموعه‌ای از مقالات و نشریات تخصصی

نویسنده : شادی لطیفیان / دانشجوی کارشناسی ارشد MBA