نمونه‌ای از اکوسیستم کارآفرینی ؛ آشنایی با شرکت گوگل

نمونه‌ای از اکوسیستم کارآفرینی؛ آشنایی با شرکت گوگل

یکی از خیابان‌های پردیس گوگل را مدتی بر روی رفت‌وآمد ماشین‌ها بسته بودند چون روی چنار‌های این خیابان تعدادی لک‌لک لانه داشتند و جوجه‌هایشان تازه سر از تخم درآورده بودند. برای حفاظت از جوجه لک‌لک‌ها تا جان بگیرند خیابان بسته‌شده بود! زندگی در سراسر این مجموعه در جریان است.

گوگل شرکت متفاوتی است نه‌تنها به‌عنوان یک شرکت دانش‌بنیان و پیشتاز در عصر اینترنت و نه‌تنها به‌عنوان شرکتی که مسیر کارآفرینی را از ایده پردازی تا راه‌اندازی شرکت نوپا و بالاخره تبدیل‌شدن به یک موجودیت متفاوت در فضای کار و نیز توسعه فرهنگ نوآوری با موفقیت پیموده است، بلکه این شرکت خالق تکنولوژی بوده است. فرهنگ این شرکت بسیار متمایز است. فرهنگی که از اقتصاد نوآوری ناشی شده است، فرهنگی که به محیط کاری، رضایت و هم‌بستگی کارکنان، و رضایت مشتریان به‌عنوان اولویت‌های شرکت اهمیت می‌دهد.

برای درة سیلیکون نیز اهمیت گوگل بیش از آن‌که به خاطر وجود سازمان مرکزی‌اش در مانتن ویو یعنی در قلب درة سیلیکون با بیش از 30000 مهندس و دانشمند باشد در این نکته نهفته است که گوگل در درة سیلیکون شکل گرفت و شروع به فعالیت کرد و رشد کرد و به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌ها در دنیا تبدیل‌شده است.

شرکتی که عمدتاً بر اساس ایده‌های دانش‌بنیان و نرم‌افزاری و مبتنی بر نوآوری شکل‌گرفته و رشد کرده است. کارکنان و مهندسان و دانشمندانی که در گوگل کار می‌کنند 20 % از زمان کار موظفشان در شرکت را می‌توانند به پژوهش و توسعه در هر زمینه‌ای که علاقه دارند بپردازند و این امر یکی از مهم‌ترین اجزای فرهنگ‌سازمانی گوگل است، هرچند نوآوریِ کارآمد که به توسعه محصول منجر شود موجب ارتقای شغلی و احیاناً پاداش‌هایی برای کارکنان می‌شود ولی موضوع مهم دیگر، فرهنگی است که در گوگل حاکم شده است که همه تلاش‌ها و چالش‌ها برای نوآوری و ابداعات جدید برای رضایت شخصی و احساس غرور و افتخار انجام می‌شود و این فرهنگ کاری بسیار ارزشمندی است.

علاوه بر آن تیمی از مهندسان و کارشناسان مجرب در گوگل مرتباً شرکت‌های نوپا را در درة سیلیکون و حتی نقاط دیگر جهان رصد می‌کنند و شرکت‌هایی که دستاورد‌های نوآورانه مطلوبی داشته باشند و برای توسعه و تکمیل فعالیت‌های گوناگون گوگل مفید واقع شوند را خریداری می‌کنند و تکنولوژی آنان را در اختیار می‌گیرند و این امر نیز به توسعه فعالیت‌های گوگل شتاب بیشتری می‌دهد.

گوگل به نوآوری اهمیت می‌دهد و توسعه آن بر مبنای توسعه نوآوری شکل‌گرفته است اعم از نوآوری در بخش‌های پژوهش و توسعه، یا نوآوری‌های کارکنان، و یا نوآوری‌هایی که شرکت‌های نوپا به گوگل اضافه می‌کنند.

ارزش سهم کمپانی گوگل

بر اساس برخی گزارش‌ها ارزش شرکت گوگل به حدود 400 میلیارد دلار رسیده است و درآمد سالیانه آن حدود 60 میلیارد دلار است، برای شرکتی که اندکی بیش از 15 سال از تأسیس آن نمی‌گذرد و کمتر از یک دهه است که به شرکت سهامی عام تبدیل‌شده است دستاورد بزرگی است که در مقایسه با شرکت‌های بزرگ خودروسازی، نفتی و غیره این شرکتِ دانش‌بنیان گوی رقابت را برده است. اما ببینیم داستان گوگل از کجا آغاز شد؟

داستان گوگل به‌عنوان یک پروژة تحقیقاتی در ژانویه 1996 در دانشگاه استنفورد توسط لری پیج و سِرگی برین که دو دانشجوی دکتری علوم کامپیوتر در استنفورد بودند، شروع شد. در آن زمان موتور‌های جستجو، نتیجه هر جستجو را با الگوریتم‌های ساده و شمارش تعداد ظاهر شدن یک عبارت در صفحه، رتبه‌بندی می‌کردند ولی لری و سرگی مدلی طراحی کردند که روش بهتری در تحلیل رابطه بین صفحات وب ارائه می‌‌کرد، آن‌ها این روش جدید را پِیج رَنک نامیدند، در این روش مربوط بودن یک وب‌سایت و اولویت آن، با شاخص مرتبط با تعداد صفحات و اهمیت صفحاتی که به سایت موردنظر اشاره می‌کنند، تعیین می‌شود و بر اساس این الگوریتم موتور جستجوی جدیدی شکل گرفت.

الگوریتم ابداعی در بدو امرBackRub نامیده می‌شد چون از بررسی لینک‌های قبلی در تعیین اهمیت یک سایت استفاده می‌شد ولی سرانجام آن را گوگل نامیدند که تحریف کلمه googol است که عدد یک است با هزارتا صفر، به نشانه آن‌که هر جستجو تعداد زیادی اطلاعات را موردبررسی قرار می‌دهد. در بدو امر گوگل تحت نام دامنه دانشگاه استنفورد عملیاتی شد. ولی نام دامنه گوگل در 15 سپتامبر 1997 ثبت شد و شرکت گوگل در 4 سپتامبر 1998 به ثبت رسید که محل آن، گاراژ یک‌خانه در منلو پارک در درة سیلیکون بود.

کریگ سیلورستاین یک دانشجوی دیگر دکتری در استنفورد به‌عنوان اولین نفر به استخدام گوگل درآمد و شرکتی شکل گرفت که درواقع خدمات روزمره برای عموم مردم در اقصی نقاط دنیا فراهم می‌کند، به‌طوری‌که در ماه مه سال2011 تعداد مراجعه‌کنندگان به موتور جستجوی گوگل در آن ماه از مرز یک میلیارد نفر گذشت!

اولین سرمایه‌گذار در گوگل؛ اندی بکتولشیم بود که در ماه اوت 1998 حتی قبل از ثبت گوگل 100000 دلار در آن سرمایه‌گذاری کرد، ولی پس از ثبت شرکت، سرمایه‌گذاران خطرپذیر معتبری در گوگل سرمایه‌گذاری کردند و در هدایت آن برای پیشرفت و توسعه نقش جدی ایفا کردند.

وقتی‌که این شرکت کم‌کم پا گرفته بود لری و سرگی چون اداره و توسعه شرکت را مانع از ادامه تحصیل در دوره دکتری می‌دیدند تصمیم گرفتند شرکت را بفروشند و مشغول ادامه تحصیل شوند، آن‌ها به یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری مراجعه کردند و مبلغ یک‌میلیون دلار برای فروش شرکت پیشنهاد کردند، خریدار رغبتی نشان نداد و آن‌ها در مذاکره حتی تا 750000 دلار هم پائین آمدند! ولی پس از مدتی درواقع ادامه تحصیل را رها کردند و فقط به کارِ شرکت پرداختند و در ژوئن 1999 در دور جدید جلب سرمایه‌گذاری توانستند مبلغ 25 میلیون دلار از سرمایه‌گذاران خطرپذیر سرمایه جذب کنند و فعالیت‌های گوگل با شتاب روزافزون ادامه پیدا کرد.

در کنار توسعه سیستم‌های تکنولوژیک برای توسعه سیستم‌های تجاری آن‌ها، امید کردستانی را در ماه مه 1999 جذب گوگل شد. کردستانی الکترونیک خوانده بود و از استنفورد MBA گرفته بود و در شرکت‌های مختلفی فعالیت‌های موفقی اعم از کارهای فناورانه و یا توسعه سیستم‌های تجاری در سابقه خود داشت. امید نقش عمده‌ای در توسعه سیستم‌های تجاری در گوگل ایفا کرد و با مدل جذب آگهی و دیگر مدل‌های تجاری توانست درآمد سرشاری برای گوگل تأمین کند.

در شماره‌های آتی نشریه به بررسی دقیق‌تر این شرکت کارآفرین خواهیم پرداخت.